اعتیاد به خرید | چه افرادی به خرید افراطی مبتلا هستند؟

اعتیاد به خرید نوعی اعتیاد رفتاری است. که فرد مبتلا به آن به صورت وسواس گونه ای اقدام به خرید اقلام و وسایل غیر ضروری. یا بیش از حد برای خود یا دیگران می کند. حالتی که فرد به دلایل احساسی و  روانی بیش از نیاز خود و یا بیش از توان مالی که دارد خرید می کند. در اکثر موارد پس از خرید پشیمان شده یا به علت این که توان مالی کافی ندارد. با خرید بیش از حد خود را  دچار مشکلات مالی می کند. در عین حال دچار نوعی وسواس رفتاری است. نمی تواند  از اشتیاقی که نسبت به خرید دارد دست بکشد. برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می کنیم مقاله جنون خرید را مطالعه کنید.  
 

در روان فردی که اعتیاد به خرید دارد چه می گذرد؟

فردی که دچار اختلال خرید است. ممکن است در درون خود با یک یا چندی از اختلالات شخصیت و روانشناختی دیگر نیز درگیر باشد. مانند سایر اعتیادها، در اعتیاد به خرید نیز فرد در تلاش است. تا با استفاده از یک عامل خارجی مانند خرید بیش از حد، فقدان احساس خوب و آرامش را در درون خود جبران کند. گاهی فرد عزت نفس کافی ندارد. سعی می کند با خرید بیش از حد به رنج درونی خود غلبه کرده و با گرفتن تایید دیگران به احساس خوبی در مورد خودش برسد. 
ممکن است فردی که دچار اعتیاد به خرید است. تحت شرایطی دچار اختلال اضطرابی شده و به صورت ناخوداگاه تلاش کند با خرید بیش از حد، توجه خود را به موضوعات دیگری معطوف کرده و اضطراب خود را کاهش دهد. دلیل شکل گیری اعتیاد به خرید در هر فردی متناسب با شخصیت او می تواند متفاوت باشد. اما در هر حال اعتیاد به خرید رفتار وسواس گونه ای است. که به دلیل ناکارآمد بودن می تواند زندگی افراد را در جنبه های مختلف آن دچار آسیب و مشکلات احتمالی کند.  

اینفوگرافیک اعتیاد به خرید

از کجا بفهمیم اعتیاد به خرید داریم؟

هر انسانی متناسب با نیاز خود ممکن است روزانه یا هرچند روز یک بار نیاز به خرید داشته باشد. به دلیل متفاوت بودن سبک زندگی افراد و تیپ های شخصیتی مختلف، معیار دقیقی برای تعیین تعداد دفعات خرید در افراد سالم و افرادی که اعتیاد به خرید دارند وجود ندارد. اما با بررسی حالات روانی فرد قبل و بعد از خرید و روندی که به طور معمول در هر بار خرید توسط فرد طی می شود می توان به ابتلا یا عدم ابتلای فرد به اختلال خرید پی برد. هم چنین نشانه هایی وجود دارد که کمک می کند تا متوجه شوید اعتیاد به خرید دارید یا خیر. در زیر به چند نمونه از این نشانه ها اشاره می شود:  

نشانه های اعتیاد به خرید

• اکثر افراد سالم، با خرید وسیله مورد نیاز خود به دلیل این که نیازشان رفع می شود احساس رضایت می کنند اما در افرادی که اعتیاد به خرید دارند این طور نیست. آن ها صرفا به دلیل انجام عمل "خرید کردن" خوشحال می شوند و ممکن است حتی نیازی به وسیله ای که خریده اند نداشته باشند.
• افراد سالم زمانی که متوجه می شوند به چیزی نیاز دارند به خرید می روند اما افرادی که اعتیاد به خرید دارند زمانی که نیاز به خرید نداشته باشند هم در درون خود نسبت به انجام آن احساس اجبار می کنند.
• افرادی که اختلال اعتیاد به خرید دارند، معمولا برای فرار از عواطف و احساسات منفی خود یا نادیده گرفتن اضطراب شان زمانی که با مشکلی مواجه شوند به خرید روی می آورند.
• معمولا پس از خرید علاوه بر این که رضایتی از کار خود ندارند احساس پشیمانی و گناه نیز می کنند. سعی می کنند خریدهای مکرر خود را از دیگران پنهان کنند تا مورد سرزنش قرار نگیرند.
• از خریدهای قبلی خود رضایتی ندارند و بدون فکر خرید می کنند. ممکن است لباس ها و وسایل بلااستفاده زیادی در خانه داشته باشند که هرگز از آن ها استفاده نمی کنند.
• در عین حال که از خرید پشیمان می شوند و احساس گناه می کنند اما توانایی کنترل خود را نیز ندارند، این چرخه آنقدر ادامه می یابد که فرد دچار اضطراب میشود و دوباره برای رفع اضطراب خود به خرید روی می اورند.
• زمانی که مدت زیادی از آخرین خرید آن ها گذشته باشد احساس پوچی و بی قراری می کنند و تا دست به خرید نزنند آرام نمی شوند.

عوامل ایجاد اعتیاد به خرید

عوامل متعددی وجود دارد که می تواند منجر به شکل گیری اعتیاد به خرید شود. در زیر به برخی از ان ها اشاره شده است. پس از شناسایی این عوامل در خود، میتوانید برای رفع آن با مشاور و روانشناس گفتگو و مشورت کنید. برای دریافت مشاوره ترک اعتیاد کلیک کنید.

1-تبلیغات و رسانه

امروزه اعتیاد به خرید یکی از پذیرفته شده ترین انواع اعتیاد از نظر اجتماعی محسوب می شود. با گسترده شدن دنیای ارتباطات و سیل وسیعی از پیام ها که هر روز از طریق رسانه ها به مغز شما می رسد، مغز و ذهن شما تا حد بسیار زیادی می تواند تحت تاثیر تبلیغات قرار بگیرد. شما در عصر اطلاعات زندگی می کنید و رسانه ها به صورت لحظه ای مدام شما را تشویق به خرید می کنند. بنابراین اعتیاد پیدا کردن به خرید در چنین شرایطی اصلا تعجب آور نیست.
تبلیغاتی که همه روزه می بینید اصرار دارند تغییراتی که محصول شان در شما ایجاد می کند پربازده و دائمی خواهند بود. علاوه بر بازاریاب ها سیاستمداران نیز شما را به خرید دعوت می کنند چرا که این کار اقتصاد را قوی تر می کند. در چنین شرایطی اگر آستانه تاثیر پذیری پایینی داشته باشید زودتر تحت تاثیر تبلیغات و رسانه ها قرار گرفته و بدون فکر اقدام به خرید می کنید. برای اینکه بتوانید روحیه تاثیر پذیری خود را کنترل کنید، میتوانید با مشاور و روانشناس گفتگو کنید. برای دریافت مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.

2-مصرف گرایی، معیاری برای ارزش اجتماعی

ممکن است یکی از دلایل اعتیاد به خرید این باشد که فرد فکر می کند با چیزهایی که دارد تعریف و ارزش گذاری می شود. بنابراین برای حفظ موقعیت و امتیازهایی که دارد مدام به دنبال خرید کالای جدید است. هم چنین به دلیل نوع فرهنگ جامعه یا خانواده ای که در آن زندگی می کند همیشه از اطرافیانش این پیام غیرمستقیم را می شنود که باید مدام درحال خرید باشد. وی همیشه زندگی بر اساس حرف مردم را پیشه خود کرده و از حرف دیگران پیروی میکند. 
در نظر داشته باشید که این عادت بد میتواند تا چه اندازه آسیب زا باشد. چرا که وقت و انرژی و سرمایه شما را می بلعد و شما را از کارهایی که می توانستید جایگزین اعتیاد به خریدتان بکنید، باز دارد.

3-خرید برای فرار از احساسات و هیجانات بد

یکی از عوامل اصلی اعتیاد به خرید  استفاده از آن به عنوان مسکنی موقت برای فرار از اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات زندگی است. اختلالاتی چون پرخوری عصبی و یا مصرف مواد مخدر و....نیز مانند اعتیاد به خرید در دسته مسکن های موقتی و ناکارآمد برای فرار از هیجانات و احساسات بد قرار میگیرند.
اگر دچار اعتیاد به خرید باشید به نوعی سعی می کنید با خرید کردن احساس تان را خوب کنید یا برای مدتی به مشکل اصلی که دارید فکر نکنید. زیرا با قرار گرفتن در موقعیت خرید احساسات و افکار منفی ناراحت کننده تان برای مدتی هر چند کوتاه محو می شوند و استرس یا نگرانی که داشته اید را برای مدتی کوتاه فراموش می کنید. بنابراین با ادامه دادن به این روند، هر زمان که عواطف منفی به سراغ تان بیاید به خرید رو آورده و سرانجام در دراز مدت دچار اعتیاد به خرید می شوید.

4-خرید برای احساس ارزشمندی

بسیاری از افراد تصور می کنند که با میزان دارایی ها یا دستاوردهای شان تعریف می شوند. فکر می کنند ارزش آن ها در جامعه و شخصیت و احترام اجتماعی آنها وابسته به عوامل خارجی و میزان دارایی شان است.
برای همین دست به دامان خرید می شوند تا هرچه بیشتر به میزان ارزش های شان افزوده شود. در حالی که خیلی وقت ها حتی شاید از پس هزینه کافی برای انجام خریدهای اضافی شان برنیامده و حتی مقروض و بدهکار شوند تا بتوانند به خاطر خرید های شان ذره ای در خود احساس ارزشمندی داشته باشند.

5-علت بیولوژیکی

حس رضایت بعد از خرید باعث ترشح هورمون های دوپامین و اندروفین می شود. این دو هورمون که از هورمون های شادی آور محسوب میشوند. که باعث حسن لذت و سرمستی در ما می شود. بنابراین هربار که خرید می کنید احساس دارندگی بیشتری را دارید و لذت ناشی از اندروفین و دوپامین را تجربه می کنید. بنابراین تعجبی ندارد اگر با هربار خرید غیر ضروری بیشتر یک قدم به اعتیاد به خرید نزدیک تر شوید.

6-فرار از انزوای اجتماعی

شاید به دنبال ایجاد ارتباط موفق با دیگران هستید. فروشنده ها معمولا توانایی ارتباط بالایی دارند. شاید یکی از دلایلی که شما را به سمت  خرید هرچه بیش تر سوق می دهد میل و نیاز به ارتباط اجتماعی با دیگران باشد. در این صورت لازم است علت اصلی مشکل خود را پیدا کنید و در صدد رفع آن باشید.  

راهکارهایی برای درمان اعتیاد به خرید

راه حل چیست؟ چگونه میتوان اعتیاد به خرید را کنترل و یا حتی مهار کرد؟ در نظر داشته باشید که عادت ها مثل رشته نخ های نازکی هستند. که با هربار انجام دادنشان یک نخ بیشتر به آن رشته نخ اصلی اضافه می کنید و  آن را کلفت تر می کنید. بنابراین هر اعتیادی و از جمله اعتیاد به خرید، در یک لحظه اتفاق نمی افتد. این اعتیاد حاصل انجام تکرار گونه ی آن رفتار در مدت زمان مشخصی است. انتظار نداشته باشید که در مدت زمان کوتاهی مثلا در یک یا چند هفته. عادت قدیمی و اعتیادتان را برای همیشه و به طور دائمی ریشه کن کنید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه تغییر رفتار کلیک کنید. 
همان گونه که شکل گیری اعتیاد به خرید زمان بر است ترک آن نیز یک شبه اتفاق نمی افتد. نیازمند گذر زمان است. پیشنهاد می شود در قدم اول از کارهای کوچک شروع کنید. آرام آرام پیشروی کنید. قدرت خرده عادت ها را فراموش نکنید.

راهکارهایی برای رفع اعتیاد به خرید

1. اگر هفته ای چند بار مثلا ۵ بار به خرید می رفتید این هفته یک بار کمتر بروید. هفته ی بعد و بعدتر نیز به عهد خود پایبند بمانید‌.
2. می توانید کارت های اعتباری خود را هنگام رفتن به خرید در خانه عمدا جا بگذارید. همراه داشتن کارت های اعتباری به شما این امکان را می دهد که خرید های بیشتری انجام دهید. بنابراین زمانی که می دانید خرید خواهید کرد تنها مقدار اندکی پول نقد با خود ببرید.
3. توجه داشته باشید که با این کار از پرداخت آنلاین هم جلوگیری کرده باشید‌ اگر برای تان سخت است گوشی تان را هم با خود به خرید نبرید. یا بسته اینترنت نخرید تا مجبور نشوید که به طور آنلاین پرداخت کنید‌.
4. همان طور که در بالا هم اشاره شد برای فرار از هیجانات و احساسات ناخوشایند خود جایگزینی مناسب پیدا کنید. خرید رفتن یا  دیدن فیلم یا گوش دادن به موسیقی را جایگزین خرید های احساسی کنید. در نظر داشته باشید که این جایگزین ها حتما باید لذت بخش باشند و هبچ لزومی هم ندارد که مفید یا هدفمند باشند. تنها چیزی که باید رعایت کنید این است که نباید مضر باشند‌. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه مهارت کنترل احساسات کلیک کنید.
5. کمد و اتاق خود را مرتب کنید‌ وسایل انبوهی که در اثر خرید های غیر ضروری شما در خانه تان انبار شده و به هیچ دردی نمیخورند را شناسایی کنید. با این کار ذهن شما متوجه می شود که چقدر خرید های ناکارآمد داشته و چقدر بیهوده هزینه های اضافی را متحمل شده است.
6. در نظر داشته باشید که حتما حتما باید دلیل و ریشه اصلی اعتیاد خود را پیدا کنید. هنگامی که علت ها را پیدا می کنید با معلول ها بهتر و راحت تر و کارآمدتر برخورد خواهید کرد.

برخی دیگر از راهکار های ترک اعتیاد به خرید

1. اشیا را به سه دسته تقسیم کنید. 1-آنهایی که لازم دارید و هر دوهفته یک بار حداقل یک مرتبه از آنها استفاده می کنید. 2-اشیایی که باید آنهارا ببخشید به کسانی که به آنها نیاز دارند. 3-اشیایی که باید آنها را بفروشید. نرم افزار های متناسب با این کار را نصب و وسایلتان را در آن بفروشید.
2. در هنگام خرید به این امر توجه کنید. این سوال را از خودتان بپرسید که آیا خرید چیزی که الان قصدش را دارم با وسایل دیگری که در اتاق یا کمدم دارم متناسب است؟. مخصوصا در خرید لباس به این امر توجه کنید. اگر در خانه هیچ کفش و کیفی ندارید که با مانتویی که الان قصد خریدش را دارید ست کنید. آن را نخرید. سعی کنید متناسب با سایر لباس های تان خرید کنید.
3. فهرستی از کارهای مورد علاقه ی خود تهیه کنید. چیزهایی که از انها لذت میبرید و انجام کارهایی که شوق و شور در شما ایجاد می کند. کارهای کوچکی مثل پیاده روی، آب دادن به گل ها یا فیلم دیدن. یا زنگ زدن به دوست صمیمی یا گوش دادن به موسیقی مورد علاقه تان. در هنگام مواجهه با افکار و هیجانات منفی به جای خرید. سراغ انجام کارهای مورد علاقه خود بروید.
4. برای خود چالش درست کنید. مثلا یک هفته به خرید نروید. اقلام ضروری را بر عهده ی فرزند یا همسر یا والدین تان بگذارید. متناسب با شدت اعتیادی که دارید برای خود یک زمان بندی منطقی در نظر بگیرید. مثلا تصمیم بگیرید که پنج روز به خرید نروید‌. شتابانه تصمیم نگیرید و شتابانه وارد کار نشوید. شکست در ایجاد عادت های جدید دلسردتان خواهد کرد. ادامه دهید.

سخن آخر

اگرچه اعتیاد به خرید، در نگاه اول خطرناک دیده نمیشود. اما اگر کنترل و مهار نشود باعث ایجاد مشکل در اقتصاد خانواده و روان فرد میشود. در راستای درمان این نوع اعتیاد، شما میتوانید با بهره گرفتن از سخنان مشاور و روانشناس، روند بهبود و بازگشت سلامتی خود را سریعتر کنید. اگر شما هم در این زمینه مسئله ای دارید می‌توانید موضوع را با روانشناسان ما در مرکز مشاوره حامی هنر زندگی در میان بگذارید. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.