انواع تست هوش | روش های سنجش میزان هوش بر اساس کارکرد

انواع تست هوش ابزاری جهت سنجش عددی و مجموعه ای از سوالات است که برای اندازه گیری ظرفیت انتزاع، یادگیری و مقابله با موقعیت های بدیع هوشی طراحی شده است. تست های هوش که به طور رسمی به عنوان تست های "ضریب هوشی" شناخته می شوند به اشکال مختلفی مانند فردی و گروهی ارائه می شوند. آن‌ها می‌توانند به تشخیص ناتوانی‌های ذهنی یا سنجش پتانسیل ذهنی افراد کمک کنند. اگر به آزمایش IQ فکر می کنید مراجعه به یک متخصص روان سنج باید اولین نقطه شروع شما باشد. برای کسب آگاهی بیشتر از مشاوره روانشناسی تلفنی مشورت بخواهید.

تاریخچه تست IQ

آلفرد بینه روانشناس فرانسوی اولین تست هوش را در اوایل دهه ۱۹۰۰ ایجاد کرد. با این حال تست هوش مدرن در ایالات متحده از کار هنری هربرت گدارد سرچشمه می گیرد. گدارد روانشناسی بود که در سال ۱۸۹۹ دکترای خود را در رشته روانشناسی از دانشگاه کلارک گرفت. او آزمون بینه را از فرانسوی به انگلیسی ترجمه کرد و آزمون برای آزمایش عملکردهای فکری اساسی در کودکان مدرسه ای ایالات متحده و حمایت از تشخیص سلامت روان مورد استفاده قرار گرفت.

گدار در تاریخ روانشناسی به عنوان شخصیتی بحث برانگیز باقی مانده است. چرا که استدلال او شیوه خاص خود را دنبال می کرد با این دیدگاه که بزرگسالان با ضریب هوشی پایین نباید تولید مثل کنند. خوشبختانه جامعه تا حد زیادی از چنین دیدگاه هایی گذر کرده است. امروزه تست‌های IQ متعددی وجود دارد که برای اهداف مختلف استفاده می‌شوند که بیشتر آن ها نیز برای کمک به تشخیص ناتوانی‌های یادگیری مورد استفاده قرار می گیرند. برای آشنایی با درمان اختلالات یادگیری کلیک کنید.

1-سن ذهنی در تست هوش

سن ذهنی اولین بار توسط روانشناس فرانسوی آلفرد بینه تعریف شد که تست هوش را معرفی کرد. از آنجایی که تفاوت در نمرات گروه های سنی مختلف که در آزمون های درجه بندی شده تقریباً متناسب با افزایش سن افزایش می یابد سن ذهنی را نمی توان به طور دقیق برای مقایسه مورد استفاده قرار داد. ضریب هوشی در ابتدا به عنوان نسبت سن ذهنی یک فرد به سن تقویمی (فیزیکی) او در ۱۰۰ ضرب می‌شد.

بنابراین اگر کودکی ده ساله دارای سن ذهنی دوازده بود (یعنی در آزمون در سطح ۱۲ یک کودک متوسط ​​۱۲ ساله) به کودک ضریب هوشی (۱۰/۱۲) X ۱۰۰ یا ۱۲۰ داده می شد. نمرات بالای ۱۰۰ بالاتر از میانگین و نمرات زیر ۱۰۰ کمتر از میانگین بود. با این حال مفهوم سن ذهنی بدنام شده است و اکنون تعداد کمی از آزمون‌ها شامل محاسبه سن ذهنی می‌شوند. برای آشنایی با نحوه افزایش ضریب هوشی کودک کلیک کنید.

2-ضریب هوشی

بسیاری از تست ها صرفا ضریب هوشی را نشان می دهند. این رقم اکنون بر اساس درصد آماری افرادی که انتظار می رود ضریب هوشی خاصی داشته باشند محاسبه می شود. نمرات آزمون هوش از توزیع تقریباً "عادی" پیروی می کند. به طوری که اکثر افراد نزدیک به وسط منحنی توزیع امتیاز می گیرند و نمرات در فرکانس دور از مرکز منحنی به سرعت کاهش می یابد.

به عنوان مثال در مقیاس IQ حدود ۲ از ۳ نمره بین ۸۵ تا ۱۱۵ و حدود ۱۹ از ۲۰ نمره بین ۷۰ تا ۱۳۰ قرار می گیرد. نمره حدود ۱۳۰ یا بالاتر استعداد در نظر گرفته می شود. در حالی که نمره کمتر از حدود ۷۰ دارای نقص ذهنی یا معلول ذهنی در نظر گرفته می شود. از آنجایی که میانگین سن ذهنی بزرگسالان از ۱۸ سالگی بالاتر نمی رود بزرگسالانی که تست هوش را انجام می دهند سن تقویمی ۱۸ سال تعیین می شود. برای آشنایی با نشانه های افراد تیزهوش کلیک کنید.

3-انواع تست هوش

از زمان تست‌های بحث‌برانگیز گدارد روان‌شناسان برای ایجاد تست‌های متعدد دیگر تلاش کرده‌اند که بیشتر برای کودکان دبستانی در نظر گرفته شده است؛ اما از برخی از آن ها برای بزرگسالان نیز استفاده می شوند. رایج ترین انواع تست هوش به شرح زیر می باشد:

• مقیاس هوش استنفورد-بینه
• معیار هوش غیرکلامی جهانی
• مقیاس توانایی متفاوت
• تست موفقیت فردی پی بادی
• آزمون موفقیت فردی وکسلر مقیاس هوش بزرگسالان مقیاس هوش بزرگسالان وودکاک جانسون III
• تست های ناتوانی های شناختی

انواع تست هوش به تفکیک کارکرد

تست های هوش را می توان در سه دسته کلی طبقه بندی کرد. آزمون های فردی و گروهی و عملکردی. در ادامه به شرح هر یک از آن ها پرداخته شده است.

1-انواع تست هوش | ازمون های فردی

این آزمایشات در یک زمان برای یک فرد انجام می شود. این گروه سنی ۲ سال تا ۱۸ سال را پوشش می دهد. آزمون های بینه-سایمون، تست های تجدید نظر شده توسط ترمن، آزمون های مدرسه ذهنی برت و تست وکسلر. اولین آزمایش هایی که تهیه شد انفرادی بود. ایده آل، آماده سازی آزمون گروهی با انگیزه صرفه جویی و کار تست در مقیاس انبوه بود. تست بینه فردی بود و ترمن مریل استنفورد نیز همینطور. تست‌های انفرادی قابل اطمینان‌ترین هستند. اما زمان و انرژی بیشتری را به خود اختصاص  می دهند. با این حال در انجام مطالعات موردی یا مطالعات فردی، مشکلات رفتاری یا عقب ماندگی مفید واقع می شوند.

2-انواع تست هوش | آزمون های گروهی

تست های گروهی هوش بر روی گروهی از افراد همگن انجام می شود. آزمون آلفا و بتا ارتش، آزمون های گروهی ترمن و تست های خودمداری Otis از این جمله اند. در بین آزمون های گروهی دو نوع مجزا نیز وجود دارد: کلامی و غیر کلامی.

آزمون‌های شفاهی آزمون‌هایی هستند که افراد برای پاسخ دادن به سؤالات آزمون نیاز به استفاده از سطح کلامی و زبان دارند. آزمون‌های آماده‌شده در ابتدا به صورت شفاهی فردی بود. یعنی در آن از نوعی زبان (زبان مادری کودک) استفاده می‌شد. هر سوال در آزمون Simon-Binet یا Stanford Revision به صورت شفاهی است. کودک باید سؤال را بخواند یا به سؤال و پاسخ به زبان گوش دهد. اما فرض کنید کودک با زبان ممتحن آشنایی کامل ندارد یا سواد ندارد. در آن صورت تست های شفاهی به هدف نمی رسند. از این رو آزمون های غیر کلامی یا عملکردی تهیه شدند.برای آشنایی با انواع تست هوش کودک کلیک کنید.

در اینجا وظایف تعیین شده تست از کودک می خواهد به جای پاسخ دادن به یک سوال، "کاری" انجام دهد. به عنوان مثال کودک ممکن است در یک تخته چوبی با فرورفتگی هایی در برخی اشکال هندسی، برخی اشکال چوبی مانند مثلث، مستطیل یا دایره قرار گیرد. او ممکن است چند مکعب را به ترتیب نزولی یا صعودی از نظر اندازه قرار دهد. ممکن است برخی از قطعات متلاشی شده را جمع کند تا طرح ها یا تصاویر کاملی را تشکیل دهد. اینجا از هیچ زبانی استفاده نمی شود. دستورالعمل ها همچنین می توانند از طریق نمایش یا عمل انجام شوند.

3-انواع تست هوش | ازمون های عملکردی

این آزمایش ها برای افراد بی سواد انجام می شود. عموماً شامل ساختن الگوهای خاص یا حل مسائل از نظر مصالح بتنی است. برخی از تست های معروف این دسته از تست های هوش عبارتند از:

• تست طراحی بلوک koh
• آزمایش های ساخت مکعب
• قبولی در طول آزمون
• آزمون الکساندر پاس طولانی
• تست های عملکرد کالی و درور
• آزمون عملکرد وشلر
• تست عملکرد ترمن و مریل

آزمون عملکرد کنت که برای اهداف بالینی استفاده می شود و شامل پنج آزمون شفاهی و هفت آزمون کتبی بوده که هر یک به یک دقیقه زمان نیاز دارد. پیشنهاد می شود برای انجام تست هوش گاردنر کلیک کنید.

4-معایب انواع تست هوش عملکردی

تست‌های عملکرد فردی این عیب را دارند که زمان زیادی را صرف می‌کنند. قابلیت اطمینان آن ها نیز به این دلیل زیر سوال می رود که مجموعه های پاسخ موقت یا عادات کاری ممکن است نقش عمده ای در تعیین امتیاز داشته باشند. عاداتی که در یک آزمون به آن ها پاداش داده می شود ممکن است منجر به نمره پایین یا نمرات بیشتر در آزمون دیگر شود. باز هم هوش اندازه‌گیری شده توسط تست‌های عملکرد کاملاً مشابه با تست Binet و دیگران نیست. برخی از روانشناسان حتی این سوال را مطرح کرده اند که آیا نکات تست عملکرد اصلاً هوش عمومی را اندازه گیری می کنند. در این رابطه مطالعه مقاله نشانه های افراد باهوش پیشنهاد می شود.

5- معایب انواع تست هوش عملکردی

اما این مزیت را دارند که عموماً برای اندازه‌گیری توانایی‌های خاص مفید هستند. به‌ویژه برای آزمایش روی دسته‌هایی از افراد متعلق به یک گروه مفید هستند. این افراد شامل افراد ناشنوا، افرادی که در آزمون های شفاهی به دلیل مشکلات زبانی در وضعیت نامساعدی قرار دارند، افرادی که از نظر آموزشی عقب مانده اند و افرادی که در صحبت های شفاهی به دلیل شکست در مدرسه دلسرد می شوند، می باشد. در راهنمایی های حرفه ای و آموزشی بسیار مفید هستند. افراد دارای توانایی عملی و مکانیکی را می توان تنها با این آزمایش ها کشف کرد.برای مطالعه کودکان پیش دبستانی که خواندن و نوشتن را شروع نکرده اند و برای اهداف بالینی( آزمایش روان رنجورها و نقص های ذهنی) مفید هستند.

پرکاربردترین انواع تست هوش

پرکاربردترین تست‌های هوش شامل مقیاس هوش استانفورد-بینه و مقیاس وکسلر است. استنفورد-بینه اقتباس آمریکایی از آزمون اصلی هوش بینه-سایمون فرانسوی است. اولین بار در سال ۱۹۱۶ توسط لوئیس ترمن، روانشناس دانشگاه استنفورد معرفی شد. آزمونی که به صورت انفرادی انجام می‌شود بین سال‌های ۱۹۳۷ تا ۲۰۰۳ چندین بار بازبینی شد. این تست افراد دو سال و بالاتر را ارزیابی می‌کند و برای استفاده در سنجش کودکان طراحی شده است. شامل مجموعه ای از مسائل با درجه بندی سنی است که راه حل آن ها شامل مهارت های ریاضی، حافظه و واژگان است. این آزمون بر حسب ضریب هوش یا IQ نمره گذاری می شود. مفهومی که اولین بار توسط روانشناس آلمانی ویلیام استرن پیشنهاد شد و توسط لوئیس ترمن در مقیاس استانفورد-بینه پذیرفته شد. برای انجام تست هوش ریون کلیک کنید.

1-طبقه بندی نتایج و نمرات هوش

نتایج یک تست هوش بر اساس گزارش موسسه ملی سلامت کودک و توسعه انسانی ۸۵ درصد از کودکان کم توان ذهنی نمرات IQ بین ۵۵ تا ۷۰ دریافت می کنند. نمره ۱۰۰ هوش متوسط ​​در نظر گرفته می شود. نمرات بالا نمره IQ در حد بالای ۱۰۰ معمولاً با هوش بالا مرتبط است. هوش افراطی ۱۳۰ یا بالاتر از آن است. با این حال این نتایج به نحوی کلیشه ای هستند. نمره بالا معمولاً به این معنی است که فرد دارای پتانسیل زیادی است نه اینکه به صورت خاص "باهوش" است. نمرات پایین کسی که نمره زیر ۱۰۰ کسب می کند دارای هوش «زیر متوسط» در نظر گرفته می شود.

نمرات بسیار پایین، زیر ۷۰ معمولاً باعث نگرانی است. چرا که ممکن است نشان دهنده یک ناتوانی یادگیری اساسی باشند. تست هوش ممکن است اولین گام در تشخیص مسائل ذهنی و فکری باشد. اگر فرزند شما نمره پایینی داشته باشد پزشک درخواست غربالگری مهارت های انطباقی، آزمایش خون، سونوگرافی مغز، غربالگری کامل سلامت روان می کند و غربالگری جنین قبل از تولد کودک نیز ممکن است به شناسایی ناتوانی های ذهنی بالقوه قبل از تولد نوزادان کمک کند. این امر به ویژه در مورد مادرانی که ۳۵ سال یا بیشتر دارند و یا کسانی که در دوران بارداری از مواد مخدر یا الکل استفاده کرده اند صدق می کند. اگر مشکلات احتمالی در این زمان تشخیص داده شود ممکن است پزشک اطفال آزمایش IQ را در اوایل کودکی پیگیری کند.

2-نحوه گرفتن تست هوش

نمرات IQ تنها یک تکه از پازل هوش است. انجام این دست از آزمایشات همچنان برای بسیاری از خانواده ها غیر قابل دسترس است. همه مدارس دولتی از آن ها استفاده نمی کنند. برخی از خانواده ها ممکن است به پزشک یا روانشناس که بتواند آزمایش را انجام دهد دسترسی نداشته باشند. همه این شرایط می‌تواند منجر به از دست رفتن فرصت‌ برای آزمون های حیاتی شود به‌ویژه در سال‌های اولیه کودک که درمان نیز حیاتی و مهم است. تست‌های هوش آنلاین در دسترس هستند اما برای تشخیص پزشکی نباید به آن ها اعتماد کنید. اما اگر به ناتوانی ذهنی در یکی از عزیزان خود مشکوک هستید منتظر آزمایش پزشکی نباشید. گزینه های خود را برای آزمایش اولیه جستجو کنید.

3-اعتبارسنجی تست های هوشی

تست‌های هوش بحث‌های زیادی را در مورد اینکه چه نوع توانایی‌های ذهنی هوش را تشکیل می‌دهند و اینکه آیا IQ به اندازه کافی این توانایی‌ها را نشان می‌دهد با بحث بر روی سوگیری فرهنگی در ساخت و رویه‌های استانداردسازی آزمون برانگیخته است. منتقدان ادعا می‌کنند که تست‌های هوش به نفع گروه‌هایی با پیشینه‌های ثروتمندتر است و علیه گروه‌های نژادی، جنسیتی، قومی یا اجتماعی کمتر ممتاز تبعیض قائل می‌شود. در نتیجه روان شناسان تلاش کرده‌اند تا آزمون‌های بدون فرهنگ ایجاد کنند که توانایی‌های بومی فرد را با دقت بیشتری منعکس کند.پیشنهاد می شود برای آشنایی با راه های تقویت هوش هیجانی کلیک کنید.

یکی از این آزمون‌ها تست ادراکی جان هاپکینز بوده که توسط لئون روزنبرگ در اوایل دهه ۱۹۶۰ برای اندازه‌گیری هوش کودکان پیش‌دبستانی ایجاد شد. این تست از کودک می‌خواهد تا فرم‌های تصادفی اشکال را مطابقت دهد(از اشکال هندسی معمولی مانند دایره، مربع و مثلث اجتناب می‌شود. زیرا ممکن است برخی از کودکان بیشتر از بقیه با این فرم ها آشنا باشند.) راه حل دیگری که برای حل این مشکل طرح شد استفاده از مواد آزمایشی مربوط به محیط زندگی کودک بود. به عنوان مثال برای کودکان داخل شهر صحنه های شهری و نه روستایی مناسب است.

سخن اخر

تست ضریب هوشی تنها یکی از راه های سنجش هوش افراد است. هنگام تشخیص ناتوانی ذهنی، پزشک شما بر آزمایشات و مشاهدات اضافی تکیه خواهد کرد. مطمئناً نباید اعتبار و اهمیت تست‌های IQ را تقلیل داد اما مهم است که به آن ها به عنوان تنها معیار سنجش هوش اعتماد نکنید.برای آگاهی دقیق تر از مشاوره روانشناسی مشورت بخواهید.