درمان خودتخریبی | علل و ویژگی های افراد خودتخریب چیست؟

راه های درمان خودتخریبی کدامند؟ خودتخریبی همانطور که از نام آن پیداست تمایل به نادیده گرفتن و دوست نداشتن خود است و فرد خود تخریب با انجام افکار و اعمال بازدارنده، خود را از موقعیت های موفقیت آمیز محروم می کند و به خود اجازه آزمون توانایی و ظرفیت های وجودی خود را نمی دهد. برای دریافت مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.

 

خودتخریبی چیست

خودتخریبی عملی است که فرد به صورت داوطلبانه انجام می دهد و باعث آسیب زدن به خود می شود و رفتاری است که به دلیل عدم مهارت در مدیریت رفتار و افکار به صورت یک الگوی دائمی در فرد دیده می شود.

خودتخریبی در بدترین حالت آن می تواند تمایل به خودکشی باشد اما رفتار خودتخریبانه طیف وسیعی از رفتار خودایثاگری بیش از حد، تحمل بی اندازه رنج، عدم مراقب از خود تا بریدن و صدمه جسمی را شامل می شود. یکی از مهم ترین زمینه های خودتخریبی، نفرت از خویشتن است که نشانه رفتارهای نادرست و ناکارآمد فرد با زندگی خود است.

افرادی که از خود متنفر هستند در مورد خود انگاره منفی دارند و فکر می کنند در زندگی و وجود آنها چیز سمی وجود دارد که باید آن را مدام کنترل کنند و برای این کار ممکن است شرایط سوء استفاده از خود را تحمل کنند یا به خود صدمه بزنند که این رفتارها ریشه در دوران کودکی و رفتار والدین با او دارد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه انواع خودانگاره کلیک کنید.

درمان خودتخریبی |پیامدهای خودتخریبی

اشخاصی که دست به خودتخریبی می زنند دچار مشکلات روحی و روانی زیادی می شوند و ناراحتی های زیادی را در زمینه های مختلف تجربه می کنند که موارد زیر نمونه هایی از آن است

• اغلب حال شان با خود و دنیای اطرافشان بد است و لحظات خوبی را سپری نمی کنند
• با شکست های زیادی روبرو می شوند و روال عادی زندگی و روند پیشرفت آنها مختل می شود
• روابط سالم و موفقی را دنبال نمی کنند. روابط پایداری نخواهند داشت و به دلیل خودویرانگری صفات شخصیتی افراد زیادی با آنها معاشرت نمی کنند

 

ویژگی افراد خود تخریب

افراد خودتخریب در رفتار و اعمال خود نشانه هایی دارند که نشان دهنده نوع طرز فکر انها درباره خودشان است که منشاء آن به ریشه های تربیتی در کودکی باز میگردد. نمونه هایی از ویژگی های خودتخریبی شامل موارد زیر است

• افراد خود تخریب دیگران را عامل شکست خود می دانند
• خودتخریبی عملی است که همیشه با اندوه و افسردگی و حس ناامیدی همراه است
• نیاز به رنج کشیدن از ویژگی های افراد خودتخریب است
• اغلب رفتار افراد خودتخریب نابالغانه و کودکانه است
• در هنگام روبرویی با مسائل زندگی قادر به تصمیمات درست نیستند
• به دیگران اجازه می دهند که رفتارهای تحقیر آمیزی با ایشان داشته و از آنها سوء استفاده کنند
• خودتخریب ها کمال گرا هستند و سعی می کنند کارهای خود را در کمال دقت انجام دهند به این خاطر که به خود اعتماد ندارند و نسبت به خود حس نقص دارند. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه غلبه بر کمال گرایی کلیک کنید.
• در رفتار خود با دیگران و همسویی با اطرافیان متعادل نیستند
• از دنبال کردن مسیر خودشکوفایی عاجز هستند

 

علل خودتخریبی

خودتخریبی گاهی به دلایل موقتی انجام می شود و می توان گفت کاری از روی عمد نیست و ریشه و فلسفه فکری در پس زمینه عمل فرد وجود ندارد، مثل زمانی که فرد به دلیل خستگی کاری را به خوبی پیش نمی برد و عدم پیشرفت باعث خودانتقادی و خود تخریبی می شود اما علل اصلی و ریشه دار آن شامل موارد زیر می شود.

1-عدم اعتماد به نفس و اسیب های کودکی

عدم عزت نفس و اعتماد به نفس در وجود فرد است که باعث می شود فرد پیوسته خود را با دیگران مقایسه کند، نتواند در مورد خود قضاوت های درست داشته باشد، احساس بی ارزشی می کند و قابلیت های خود را نادیده می گیرد.

شیوه تربیتی والدین و درواقع شیوه برخورد والدین با کودکان باعث شکل گیری الگوهای رفتاری و فکری در آنها شده و در بزرگسالی این طرحواره ها موجب می شود فرد مطابق آنها دچار رفتارها و انگاره منفی نسبت به خود شود و با گیر کردن در تله های کودکی نتواند ارتباطات سالمی داشته باشد یا دچار درک نادرستی نسبت به خود و محیط شود. مثلا فردی که با طرحواره نقص و شرم بزرگ می شود در بزرگسالی ممکن است دست به خودتخریبی بزند و دچار کمال گرایی افراطی شود.

2-درمان خودتخریبی |محرومیت اجتماعی و مورد سوء استفاده قرار گرفتن

این موضوع نیز از عواملی است که می تواند در بروز خودتخریبی در فرد موثر باشد و بستر مناسبی برای فرد ایجاد کرده، او را مستعد خودتخریبی می کند. این افراد معمولا خود را لایق حضور در اجتماع نمی دانند و ارتباطات طولانی با دیگران برقرار نمی کنند.

این رفتاها نیز از عوامل محرک هستند که به ویژه در کودکی با فعال کردن احساس گناه و شرم در فرد باعث می شوند حس کافی بودن و باارزش بودن در فرد صدمه ببینید و او خود را مستحق خودتخریبی بداند و با رفتار خود این ستم را در حق خود بکند.

3-اختلال پس از سانحه و اختلالات اضطرابی

کسانی که در معرض یک حادثه دردناک قرار می گیرند و دچار نگرانی و مرگ عزیز یا حوادث تلخی را تجربه می کنند به لحاظ روانی در وضعیتی قرار می گیرند که مستعد خودتخریبی شده و از خود رفتارهای خودتخریبانه بروز می دهند

این اختلالات نیز فرد را دچار نگرانی، پریشانی و سردرگمی می کنند طوری که از تصمیم گیری های درست باز می مانند، قضاوت های آنها دچار انحراف شده، ممکن است دچار خطاهای شناختی شوند و درنهایت در دام خودتخریبی بیفتند.

4-درمان خودتخریبی |نشانه های خودویرانگری و ذهنیت شکست

رفتارهای خودویرانگرانه عموما به عنوان یک رفتار مقابله ای برای رویارویی با استرس، بحران های احساسی یا پاسخی به سایر اختلالات روانی صورت می گیرد و رفتارهای خودتخریبی به عنوان یک پوشش برای فرار از احساسات منفی نظیر بی ارزشی و در موقعیت های مختلف اجتماعی صورت می گیرد. این رفتارها می توانند به اشکال متفاوتی بروز کنند و در حد افراطی پیشروی داشته باشند.

از نشانه های خودویرانگری این است که فرد خود را برای شکست مهیا می کند زیرا معتقد است که استحقاق پیروزی را ندارد. شخصی که به پیروزی  و موفقیت باور و اعتقادی ندارد مسلما نمی تواند موفق شود و تلاش هایش در مسیر درست ادامه پیدا نمی کند. فردی که ذهنیت شکست دارد انگیزه کافی برای تلاش کردن ندارد و از قبل نتیجه را خود رقم می زند.

5-رفتار منفعلانه و اختلالات خوردن، نمایش بی کفایتی

از دیگر نشانه های خودتخریبی رفتارهای منفعلانه در شرایط و موقعیت های زندگی است. این رفتار زمانی نشانه خودتخریبی است که شما می دانید چیزی برای شما مضر است یا باید اقدامی جهت اصلاح انجام دهید اما شما نسبت به آن بی تفاوت باشید و هیچ اقدامی برای حل مسئله خود نکنید. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه مهارت های حل مسئله کلیک کنید.

پرخوری به عنوان یک رفتار خودویرانگر راهی است برای مخفی شدن پشت یک رفتار معیوب و بی حسی در مقابل درد و رنج های روانی که باعث می شود شخص به سلامت جسم خود لطمه بزند. کم خوری نیز یک رفتار خودتخریب برای جلب توجه دیگران و ارضای نیازهای عاطفی است که باز سلامت جسم فرد را تهدید می کند.

این کار را افراد خودتخریب برای فرار از پذیرش مسئولیت انجام می دهند تا درسایه نمایش بی کفایتی و عدم لیاقت برای رسیدن به موفقیت به خلوت خود می خزند که این رفتارها در اثر نبود و عدم افزایش اعتماد به نفس صورت می گیرد. کسی که اعتماد به نفس ندارد راحت تر است که کاری را شروع نکند و مسئولیتی را متوجه خود نکند.

6-آسیب به خود و دیگران، احساسات ناخوشایند

صدمه و آسیب به خود به صورت های مختلف عاطفی و جسمی می تواند اتفاق بیفتد که بیانگر نفرت فرد از خودش می باشد. داشتن انگاره منفی به خود و استدلال های غیرمنطقی نیز از نمونه های آسیب روحی و ذهنی به خود است. از مصادیق صدمات جسمی نیز می تواند به خودکشی اشاره کرد از بی رحمانه ترین رفتارها با خود و نوع شدید صدمه جسمی است. برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه علل خودکشی کلیک کنید.

این نوع آسیب در ظاهر علیه دیگران است اما بازخوردی که فرد در اثر بی احترامی و  آسیب به دیگران دریافت می کند به اعتبار و شخصیت فرد آسیب می زند و نشانه بی حرمتی به خود و خودویرانگری است.

احساس درماندگی نیز ناشی از عدم اعتماد به توانایی های خود و عدم اعتماد به نفس است که می تواند به عقیم شدن فرد در ادامه امور زندگی و ناتوانی در حل مسائل مختلف ختم شود و در نهایت فرد دچار بی انگیزگی و حس بدبختی شود. زمانی که فردی احساسات خود را پنهان می کند بار روانی آن را به تنهایی به دوش می کشد و دچار انباشت ناراحتی درون خود شده برای حل مشکلات خود با دیگران و گفتن حرف هایش به مشکلات جدی برخورد می کند و به این شکل به خود آسیب می زند.

7-مصرف مواد مخدر و خودداری از دریافت کمک، ایثارگری افراطی

روی آوردن به مصرف مواد مخدر نیز به عنوان راه حلی برای بی حسی در مقابل رنجها نوعی خودتخریبی جسمی و روحی است که می تواند نتایج وحشتناکی را برای او به همراه داشته باشد. کسانی که نمی توانند برای مشکلات خود راه حل پیدا کنند و تحمل درد های روحی را ندارند ممکن است از این روش برای فرار از رنج ها استفاده کنند و به خود آسیب بزنند.

انسان موجودی اجتماعی است و برای رفع نیازهای خود به دیگران احتیاج دارد و این موضوع طبیعی است اما کسانی که برای کمک گرفتن از دیگران اقدامی نمی کنند، کمک دیگران را نمی پذیرند و درخواست کمک نمی کنند دچار مشکلات زیادی می شوند و خود را از موهبت یاری اطرافیان محروم می کنند.

از دیگر نشانه های خودویرانگری این است که فرد خواسته های خود را برای برطرف کردن نیازهای دیگران قربانی کند و بیش از حد در اینکار انعطاف و افراط داشته باشد. یا به اندازه ای رفتارهای دیگران را تحمل کند که به خود آسیب بزند. همچنین درمورد سندروم خودویرانگری در رابطه بخوانید.

8-دست و دلبازی غیرمتعارف و عدم توجه به سلامتی

ولخرجی و ریخت و پاش های بیش از اندازه باعث می شود فرد نتواند به امور خود سروسامان بدهد و آرامش زندگی خود را تهدید کند یا برای ادامه ولخرجی خود دست به قمار بزند از نشانه های خودویرانگری است.

این که فرد به سلامتی جسمی و روحی خود اهیمت ندهد و خود را نادیده بگیرد، نشان می دهد که فرد خود را دوست ندارد و این رفتار او نوعی خودویرانگری است زیرا فردی که خود را دوست داشته باشد از سلامت روان و جسم و روح خود مراقبت می کند و در مواقع لزوم به برطرف کردن نیازهای جسمی و روحی خود رسیدگی می کند.

 

درمان خودتخریبی

برای این که بتوانید این بیماری را درمان کنید نیاز دارید که با خود صادق باشید و بخواهید تغییر کنید. در ادامه راه حل هایی که به شما کمک می کند مشکلات خود را بشناسید و آنها را حل کنید ذکر شده است

1-شناخت موارد خودتخریبی و جایگزینی مهارت های درست

شما بهتر از هر کسی می دانید که در چه زمینه هایی دست به خودتخریبی می زنید. بنابراین آن ها را بشناسید و برای آن کاری کنید که درست است. اگر اعتیاد به خوردن فست فود دارید و علی رغم داشتن اضافه وزن دست از این کار برنمی دارید خود بهتر می دانید که این کار شما خودتخریبی است بنابراین با جایگزین کردن یک رژیم غذایی درست و تغذیه سالم به جبران این مشکل برآیید. انسان همیشه می داند واقعیت چیست فقط ممکن است عمدا به آن بی توجهی کند بنابراین ببینید در کدام قسمت های زندگی خود به خودویرانگری می پردازید و آن موارد را اصلاح کنید.

بعد از شناختن سازوکارهای اشتباه باید به دنبال موارد جایگزین درست باشید، برای هر رفتار نادرستی جایگزین آن را بشناسید و مطابق با آن عمل کنید. این مهارت ها بسته به نوع خودتخریبی متفاوت است و می تواند پیاده روی، نظافت، آشپزی، گوش دادن به موسیقی و هر کار مناسب دیگری باشد که باید جایگزین موارد خودویرانگری شود و زندگی شما را بهبود ببخشد

2-تقویت اعتماد به نفس، دوری از کمالگرایی و خویشتن نوازی

خودویرانگری اصولا در اثر عدم حفظ عزت نفس اتفاق می افتد و در این حالت شخص بیشتر استعدادهای خود را نادیده گرفته و آنها را سرکوب می کند وبنابراین قدمی هم برای آنها برنمی دارد. از کارهای مثبتی که می توانید انجام دهید رفتاری شجاعانه و حرکت به سمت خواسته ها و شناخت توانایی هاست.

باور کنید که لازم نیست کامل باشید و همه انسان ها در برخی زمینه ها خوب و در بعضی ناقص هستند و دلیلی ندارد که بی نقص ظاهر شوید. انسان ها خطا می کنند و با تجربه ها بزرگ می شوند بنابراین با کمالگرایی برای پوشاندن نقایص خود را آزار ندهید.

به این معنا که نیازهای خود را ببینید و برای برآوردن آنها تلاش کنید. برای سلامتی جسمی و روحی خود ارزش قائل باشید. هر کاری که لازم است برای خوشحالی خود انجام دهید. برای خود کادو بخرید، پیاده روی کنید. با دیگران وقت بگذرانید و ...

 

سخن آخر درمورد درمان خودتخریبی

خودویرانگری آسیبی است که اثرات آن می تواند تمام جنبه های زندگی یک فرد را تحت تاثیر قرار دهد از سلامت جسم گرفته تا اعتبار و شخصیت نزد دیگران که باعث می شود هر روز نسبت به قبل افسرده تر و غمگین تر زندگی کنید بنابراین اگر علائم آن را در خود می بینید برای درمان آنها قدم های مثبت بردارید. برای دریافت مشاوره روانشناسی کلیک کنید.