تاثیر مصرف الکل بر بی خوابی و اختلال در چرخه خواب

تاثیر مصرف الکل بر بی خوابی را نادیده نگیرید. بیشتر افرادی که الکل مصرف می کنند از اثرات آن اطلاعی ندارند و یکی از مهم ترین آن ها تاثیر مستقیم و کیفیت خواب است. کسانی که الکل استفاده می کنند در کنار عوارض جسمانی و روانی که تجربه می کنند خوابشان هم به هم میریزد و همین عامل می تواند بر تمرکز و حافظه آنها هم تاثیر بگذارد. برای اینکه با عوارض الکل بر خواب بیشتر آشنا شوید در ادامه مقاله با ما همراه باشید. برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه از مشاوره تلفنی ترک اعتیاد مشورت بخواهید.

تاثیرات الکل بر سلامت

تحقیقات زیادی در مورد اثرات مشروبات الکلی به اثبات رسیده است. مصرف الکل همچنین روی مغز و سیستم عصبی هم تاثیرات منفی می‌گذارد. در ادامه با عوارض مشروبات دست ساز و الکل آشنا می شوید.

1-تاثیرات الکل بر دستگاه گوارش

مصرف الکل در بلند مدت می تواند عامل سرطان دهان و زبان و مری و غیره باشد. مشکلات دیگر رفلاکس اسید معده که حلق را سوزانده و زخم معده ایجاد می کند. استفاده از الکل هضم و جذب انواع ویتامین ها و پروتئین ها را هم کم میکند. مصرف مسکن هایی همچون آسپرین با نوشیدنی الکلی برای کم کردن درد شکمی فایده ای ندارد و توصیه می شود از چای نعنا استفاده کنید. خوردن غذاهای پر کربوهیدرات و قبل از نوشیدن جذب الکل را به حداقل رسانده و جذب آن از فردی به فرد دیگر با توجه به قد و وزن و... متفاوت است.

2-تاثیرات الکل بر قلب

کسانی که الکل بیشتری استفاده می کنند به دلیل تاثیر الکل بر خون احتمال ابتلا آن ها به بیماری های قلبی هم بیشتر می شود. کسانی که شراب می نوشند میخواهند این پند قدیمی که شراب برای قلب مفید است را باور کنند اما چنین چیزی نیست. آنتی اکسیدان ها دارای موادی می باشد که برای قلب مناسب هستند و شراب هم در بین نوشیدنی های الکلی آنتی اکسیدان بالاتری دارد ولی محققان اعتقاد دارند که چون شراب معمولاً در کنار وعده های غذایی استفاده می شود نسبت به آب جو و نوشیدنی های الکلی قوی ضرر کمتری دارد. اما این توجیه خوبی برای استفاده از شراب به شمار نمی‌آید. راه های دیگری هم برای مراقبت از قلب وجود دارد همچون رژیم غذایی سالم، ترک سیگار، ورزش کردن و... الکل علاوه بر این فشار خون را بالا میبرد و در پی آن سکته قلبی و مغزی ایجاد می کند.

3-تاثیرات الکل بر اضطراب

الکل همچون یک آرامبخش گاهی ممکن است به انسان حس خوشبختی و آرامش دهد و در مجالس و مهمانی ها او را با اعتماد به نفس نشان دهد. هرچند تمام این مزیت ها بسیار زودگذر و موقتی هستند و واقعیت این است که استفاده از الکل می تواند تعادل مواد شیمیایی مغز را به هم بریزد و قسمت هایی از مغز که مربوط به کم رویی هستند تاثیرگذار باشد. چنانچه فردی بخواهد از الکل برای کاهش استرس خود استفاده کند پس از مدتی وابسته به آن می شود.

4-افسردگی

هرچه الکل بیشتر استفاده شود مقاومت بدن هم در برابرش بیشتر می‌شود و فرد برای تجربه حس خوشایند اولیه به مراتب مقدار بیشتری مجبور می شود بنوشد. همچنین استفاده دائمی از الکل سبب کم شدن هورمون سروتونین که مسئول شادی است می شود و به مرور افسردگی ایجاد می کند. زنانی که الکل مصرف می کنند به دلیل فیزیولوژی متفاوت در جدب الکل، احتمال ابتلای به افسردگی را چندین برابر مردان تجربه می کنند. اگر اختلال افسردگی تا مدت ها پس از قطع مصرف الکل ادامه پیدا کند فرد بهتر است که به روان درمانی مراجعه کند. مطالعات و تحقیقات دیگری نشان دهنده آن است که کسانی که دارای اختلال دوقطبی هستند اقدام به خود درمانی توسط مصرف الکل می‌کنند. این افراد در مایع مغزی نخاعی خود دوپامین و گاما آمینوبوتیریک اسید کمتری دارند.

5-الکل و خشم

الکل توانایی انسان را برای تفکر سنجیده و مناسب از بین میبرد و کسی که در وضعیت دعوا با دیگران قرار ندارد موقعی که الکل استفاده کرده واکنش های خشم بیشتری بروز داده و بدون در نظر گرفتن عواقب کارش وارد جر و بحث با دیگران میشود. کسی که مشروب مصرف می کند معمولاً حرف ها و رفتارهای جزئی دیگران را بد برداشت می‌کند و همین باعث رخ دادن دعوا می شود. از دیگر تاثیرات الکل اختلال شخصیت ضد اجتماعی است. علاوه بر این کسانی که سوء مصرف الکل دارند مخصوصاً در بین جوانان احتمال اقدام به خودکشی هم بالا است.

6-تاثیر الکل بر حافظه

الکل فرایند های مغزی را کاهش داده و باعث تضعیف حافظه می شود. بعد از نوشیدن مقدار الکل بیشتر، مغز ضبط اطلاعات در حافظه را متوقف کرده و به همین دلیل سه روز بعد اتفاقات شب قبل و حتی جایی که بودید را به سختی به یاد می آورید. این فراموشی نشان دهنده آسیب جدی سلول‌های مغزی نیست اما استفاده دائمی از الکل می تواند به مغز آسیب بزند. گلوتامات نوع انتقال دهنده عصبی می باشد که سبب تفکر سریع در مغز می گردد. برای آشنایی بیشتر با عوارض اعتیاد به الکل کلیک کنید.
بالا رفتن سطح گلوتامات انرژی و فعالیت مغز را افزایش می دهد. با استفاده از الکل تولید گلوتامات در سیستم عصبی متوقف شده و به همین دلیل مغز نمی تواند اطلاعات را به صورت همیشگی پردازش کند. تاثیراتی که استفاده الکل روی عدم تولید سطح گلوتامات می گذارد سبب کندی تفکر می شود. وقتی سرعت تفکر بسیار آهسته می شود احتمال گرفتن تصمیمات اشتباه هم بالا می رود. به همین دلیل بعد از نوشیدن الکل کارهایی مانند رانندگی را باید کنار گذاشت. هنگام تصمیم گیری و واکنش فرد کند عمل می کند و احتمال تصادف هم بیشتر می شود. در این رابطه مطالعه مقاله مصرف الکل با چه چیزی باعث مرگ می شود پیشنهاد می شود.

7-تاثیر مصرف الکل بر سیستم عصبی

گابا یکی از ناقل های شیمیایی است که تاثیری بر عکس گلوتامات دارد. گابا سبب آرامش در مغز می گردد و وجود آن برای زندگی امری حیاتی است. گلوتامات سبب ایجاد تمرکز هنگام فعالیت می گردد اما گابا آرامش پس از فعالیت را ایجاد می کند. هنگامی که فرد الکل استفاده می کند گابای بیشتری در مغز او تولید می‌شود. به این صورت آرامش ذهن لازم پس از مصرف الکل از بین رفته و استفاده بیش از حد آن سبب فلج مغزی می گردد.
همچنین با تولید بیش از حد گابا عملکرد مغز کاهش پیدا کرده و اختلالاتی همچون گیجی و تلو تلو خوردن رخ می دهد. همچنین با مصرف الکل سطح تخمین هم در منطقه بیشتر می‌شود و فرد احساس لذت می کند دختر دوپامین در حالت عادی با انجام کارهای روزمره ترشح شده اما با استفاده از الکل این هورمون به رفتارهای نادرست هم لذت می دهد به این صورت که فرد دیگر تشخیص کار درست و نادرست نمی تواند داشته باشد.

مصرف الکل و مشکلات خواب

بی خوابی نوعی اختلال محسوب می‌شود که مانع دستیابی فرد به خواب عمیق و آرام شبانه می گردد. افرادی که خواب عمیقی ندارند و چندین بار در طول شب از خواب بیدار می‌شوند نمی‌توانند یک خواب عمیق و راحت را تجربه کنند. از سوی دیگر موقعی که فرد دچار این حالت ها می شود هنگام بیداری هم احساس آرامش و نشاط ندارد چرا که انرژی مورد نیاز در یک خواب شبانه را دریافت نکرده است. اختلال خواب در افراد در بلند مدت می تواند سبب کاهش روحیه، سطح انرژی و طراوت جسمی و روانی فرد و علاوه بر این کاهش عملکرد و کیفیت زندگی آن ها شود. اختلال خواب را برای برخی افراد می‌توان به راحتی درمان کرد اما برخی های دیگر برای مشکل بی خوابی خود به صورت خود درمانی از الکل استفاده می کنند که همین امر می تواند این اختلال را پیچیده تر کند.

مصرف الکل می تواند بر الگوهای خواب تأثیر بگذارد و در بی خوابی یا اختلال در خواب موثر باشد. در حالی که الکل یک آرام بخش است و در ابتدا می تواند باعث ایجاد احساس خواب آلودگی شود، اثرات آن بر کیفیت خواب منفی خواهد بود.

تاثیر مصرف الکل بر بی خوابی شبانه

برخی افراد برای کم شدن تنش های روزانه خود از الکل استفاده می کنند تا به آرامش ذهنی و روانی برساند و هنگام شب بتوانند خواب راحتی داشته باشند اما بهتر است بدانید که برخلاف این باورها استفاده از الکل می‌تواند سبب اختلالاتی در خواب شود و بی خوابی شبانه و پریشانی را ایجاد کند. به طور کلی استفاده از الکل می تواند تاثیرات گوناگونی بر کیفیت خواب بگذارد که مهم ترین آن ها شامل جلوگیری از خواب عمیق و کامل، بالا رفتن مدت زمان بیداری در طول شب و طولانی شدن مدت زمان به خواب رفتن است.
توجه کنید که بی خوابی ناشی از الکل همیشه پس از استفاده آن بلافاصله ایجاد نمی شود بلکه احتمال دارد در برخی افراد حتی مصرف الکل قبل از خواب بهتر شدن خواب آن ها هم کمک نماید. بر اساس تحقیقاتی که صورت گرفته، مشخص شده که نوشیدن الکل قبل از خواب نه تنها برای تنظیم خواب مفید نیست بلکه فورا اثرات خود را بر روی کیفیت خواب از دست می دهد و سبب بی خوابی می شود.

1-خواب ناقص و شب بیداری مکرر

الکل می تواند ساختار طبیعی خواب را مختل کند و منجر به خواب پراکنده شود. این وضعیت خواب REM (حرکت سریع چشم) را که برای خواب ترمیمی و رویاپردازی بسیار مهم است سرکوب می کند. در نتیجه ممکن است در طول شب بیدارهایی بیشتری را تجربه کنید و کمتر احساس استراحت کنید.

2-کاهش کیفیت خواب

حتی اگر الکل بتواند شما را سریع تر به خواب ببرد، کیفیت خواب کمتر خواهد بود. الکل می تواند چرخه طبیعی خواب را مختل کند و منجر به خواب سبک تر و کمتر ترمیم کننده که با استراحت به دست می آید و باید نیازهای کسب انرژی را جبران کند بشود. در نهایت منجر به احساس گیجی یا خستگی در هنگام بیدار شدن است.

3-اختلالات خواب

مصرف الکل می تواند اختلالات خواب موجود مانند آپنه خواب را بدتر کند که در آن تنفس به طور مکرر در طول خواب قطع می شود. می تواند ماهیچه های گلو را شل کند و به گرفتگی راه هوایی منجر و سپس به اختلالات تنفسی مکرر ختم شود.

الکل به عنوان یک ادرار آور عمل می کندو به این معنی که تولید ادرار را افزایش می دهد. همین امر منجر به بیدارشدن مکرر به قصد رفتن به دستشویی در طول شب می شود و خواب را مختل کند.

4-افزایش خروپف

الکل می تواند عضلات گلو را شل کند، از جمله عضلاتی که مسئول باز نگه داشتن راه هوایی هستند. این می تواند احتمال خروپف را افزایش دهد که می تواند خواب شما و همسرتان را مختل کند.

تاثیر مصرف الکل بر بی خوابی

بعد از اینکه فرد الکل استفاده می کند از طریق معده و روده کوچک این ماده وارد خون می گردد. آنزیم های موجود در کبد در نهایت الکل را تجزیه کرده اما این یک روند نسبتاً آهسته می باشد و الکل اضافی به گردش خود در بدن ادامه می‌دهد. تاثیرات الکل به شدت به فرد مصرف کننده ارتباط دارد. فاکتورهای مهمی همچون مقدار الکل مصرفی و سرعت استفاده و نیز سن، جنسیت، نوع بدن و فرم بدنی همگی مهم هستند. ارتباط بین الکل و خواب از دهه ۱۹۳۰ مورد ارزیابی قرار گرفته است. فاکتورهای گوناگونی در این رابطه تاثیرگذار هستند که هنوز نامعلوم می باشند. برای آشنایی با تاثیر مواد مخدر بر بدن کلیک کنید.
تحقیقات نشان داده است که کسانی که قبل از خواب مقدار زیادی الکل استفاده می کنند اختلالات در ریتم شبانه روزی دارند و دیرتر به خواب میرود. به نوعی به زمان طولانی تری برای خواب نیازمند هستند. از آنجا که آنزیم ها در طول شب الکل را تجزیه می نمایند و سطح الکل در جریان خون کم می‌شود این افراد بیشتر در معرض اختلالات خواب و کیفیت آن قرار دارند. برای درک اینکه چگونه الکل می‌تواند تاثیراتش بر خواب بگذارد بهتر است که مراحل مختلف چرخه خواب را بدانید.

1-تاثیر مصرف الکل بر بی خوابی | مراحل چرخه خواب

یک چرخه خواب معمولی ۴ مرحله مختلف دارد که سه مرحله خواب با حرکات غیر سریع چشم یا NREM و یک مرحله خواب با حرکت سریع چشم یا REM می باشد.(برای آشنایی با تکنیک های خواب سریع کلیک کنید)

• مرحله اولNREM: این مرحله اولیه دوره گذار بین خواب و بیداری می‌باشد که در آن بدن آغاز به خوابیدن می کند. ضربان قلب، تنفس و حرکات چشم فرد کم کم کاهش پیدا می کند و عضلات بدن شل می گردند. فعالیت مغز هم شروع به کم شدن میکند. این مرحله با نام خواب سبک معروف است.
• مرحله دومNREM: ضربان قلب و تنفس همچنان کم می‌شود و فرد به سمت خواب عمیق می رود. دمای بدن هم کاهش پیدا کرده و چشم ها ثابت می‌ماند. مرحله دوم از خواب معمولاً طولانی ترین مرحله در چرخه خواب محسوب می شود.
• مرحله سومNREM: ضربان قلب، تعداد تنفس و فعالیت مغز همگی به کمترین حد خود در چرخه خواب می رسند. حرکات چشم ها هم متوقف شده و ماهیچه ها در حالت استراحت می باشند. این مرحله به نام خواب موج آهسته هم معروف است.
• خوابREM: این خواب حدود ۹۰ دقیقه پس از به خواب رفتن فرد شروع می شود. حرکات چشم آغاز شده و تعداد ضربان قلب و تنفس هم تند تر می گردد. رویا دیدن در این مرحله اتفاق می افتد. علاوه بر این باور بر این است که این مرحله نقش مهمی در تثبیت حافظه ایفا می کند. برای آشنایی بیشتر با خواب رم کلیک کنید.

2-تاثیر مصرف الکل بر بی خوابی | تاثیر الکل بر چرخه خواب

این چهار مرحله از خواب NREM و REM به طور متناوب در طول شب تکرار می شوند. هر چرخه لازم است بین ۹۰ تا ۱۲۰ دقیقه به طول می انجامد و در نتیجه هر شخص در پیش بین ۴ تا ۵ بار چرخه خواب را تجربه می نماید. در یک یا دو چرخه اول مرحله خوابNREM موج آهسته است اما در خوابREM معمولاً بیشتر است ۱۰ دقیقه زمان نمی برد. در چرخ های آخر این موضوع برعکس شده و خواب REM قالب می‌شود و برخی اوقات تا ۴۰ دقیقه و بیشتر هم زمان می برد. در طی این چرخه خواب NREM به پایان می رسد.
استفاده از الکل قبل از خواب می تواند باعث سرکوبی REM زرده چرخه های پایانی خواب می گردد. شروع خواب برای این افراد کوتاه تر می باشد و خیلی سریع وارد خواب عمیق می گردند. به تدریج این عوامل سبب اختلال در تعادل بین خواب موج آهسته و خواب REM می شود. همین عامل کیفیت کلی خواب راحت را کم کرده و سبب می شود که مدت زمان خواب کمتر شده و اختلالات خواب به وجود بیاید.

3-تاثیر مصرف الکل بر بی خوابی | درمان بی خوابی

برای درمان اختلالات خواب و مصرف الکل همزمان لازم است که این دو مسئله با هم مورد ارزیابی قرار بگیرند. کسانی که در مراحل بهبودی پس از ترک اعتیاد به الکل هستند لازم است تا با علائم ترک آشنا شوند و با کمک متخصصان از درمان های مناسب استفاده کنند. بهتر است توجه کنید که اختلالات خواب و بی خوابی به دلیل مصرف الکل کاملاً قابل درمان هستند.

اگر بی خوابی یا مشکلات خواب را تجربه می کنید به طور کلی توصیه می شود از مصرف الکل خودداری کنید یا آن را محدود کنید، به ویژه نزدیک به زمان خواب. ایجاد عادات خواب سالم مانند حفظ یک برنامه خواب ثابت، ایجاد یک محیط خواب آرام و رعایت بهداشت خواب خوب نیز می تواند به خواب بهتر کمک کند.

تاثیر مصرف الکل بر بی خوابی | سخن آخر

تحقیقات زیادی در مورد تاثیرات مواد مخدر و مشروبات الکلی صورت گرفته است. این تحقیقات نشان می دهد که مصرف این مواد حتی برای یک بار صدمات جدی به انسان وارد می کند و یکی از آن ها مشکلات خواب است. اما توجه کنید که هرگز نباید موادی را خودسرانه و ناگهانی کنار بگذارید و برای این کار بهتر است که حتماً از مشاور کمک بگیرید چرا که ترک ناگهانی مصرف الکل می تواند سبب ایجاد حالت تهوع و تعریق شدید، لرزش، توهم و گرفتگی عضلات و غیر شود. به همین علت توصیه می شود که روش های اصولی ترک اعتیاد به الکل زیر نظر متخصص یا مشاوره روانشناسی باشد.