بی ثباتی عاطفی چیست؟ | علائم، علل و راه های درمان

عواطف نقش مهمی در زندگی ما انسان ها دارند، ما به وسیله بروز عواطفمان با دنیا ارتباط می گیریم. بیماری بی ثباتی عاطفی یک اختلال عصبی است که با گریه های شدید یا خنده های شدید و ناگهانی آشکار می شود. افراد مبتلا به این بیماری قادر به کنترل گریه ها یا خنده هایشان نیستند. این افراد بدون این که در معرض اتفاق خاصی قرار بگیرند، دچار حمله عاطفی می شوند. این مشکل معمولا برای کسانی ایجاد می شود که دچار اختلالات عصبی یا جراحات خاص بوده اند و به همین دلیل سیستم عصبی مغز آن ها از حالت کنترل خارج شده. خوشبختانه بی ثباتی عاطفی اگر به درستی تشخیص داده شود قابل درمان و کنترل است. برای کسب آگاهی بیشتر درباره بلوغ عاطفی کلیک کنید.  
 

بی ثباتی عاطفی چیست؟

اختلال بی ثباتی عاطفی با نام های دیگری همچون: بی اختیاری عاطفی، ناخویشتن داری عاطفی، اختلال بیان عواطف غیرارادی و گریه ها و خنده های پاتولوژیک شناخته می شود. 
این اختلال در دسته اختلالات عصبی_رشدی قرار می گیرد یعنی جزو اختلالاتی است که مربوط به سیستم عصبی و مغز انسان می شود. شروع حملات در افراد مبتلا به بی ثباتی عواطف کاملا ناگهانی است. این حملات از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می کشد و ممکن است چندین بار در روز تکرار شود. دارو درمانی موثرترین روش درمان این اختلال است.

 

اینفوگرافیک بی ثباتی عاطفی

نشانه های بی ثباتی عاطفی

نخستین روشی که به وسیله آن می توان بی ثباتی عاطفی را تشخیص داد مشاهده نشانه هاست. در ادامه به توضیح سه دسته از نشانه های بی ثباتی عاطفی می پردازیم.

1.بروز عواطف بدون محرک آشکار

محرک ها همان دلایلی هستند که باعث بروز عواطف در ما می شوند. مثلا زمین می خورید و پای شما درد می گیرد، از این درد به گریه می افتید. زمین خوردن محرک است و گریه کردن بروز عواطف. گاها دیده می شود که در افراد مبتلا به بی ثباتی عاطفی بدون هیچ گونه محرک خاصی بروز شدید عاطفه رخ می دهد. مثلا فرد یک جا نشسته و به موضوع خاصی هم فکر نمی کند اما ناگهان شروع می کند به بلند بلند خندیدن بدون هیچ دلیلی.

2.بروز عواطف به شکلی اغراق آمیز

شدت اتفاقی که می افتد و واکنش عاطفی به آن اتفاق معمولا به یک اندازه است. اما در افراد مبتلا به بی ثباتی عاطفی یک اتفاق کوچک و حتی ناچیز که فرد نمی خواهد، به آن توجه کند باعث حملات عصبی و عاطفی می شود. مثلا فرد در اتوبوس نشسته و مشاهده می کند که کودکی زمین می خورد، از دیدن این اتفاق چنان به گریه می افتد که گویی عزیزی را از دست داده است. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به مقاله مهارت کنترل احساسات مراجعه کنید.

3.بروز عواطف به شکل متناقض

اتفاقات ناراحت کننده انسان را به گریه می اندازند و اتفاقات خوشحال کننده سبب شادی و خنده می شوند. در همه این گونه است؟ خیر. افرادی که مبتلا به بی ثباتی عاطفی هستند و روش های درمانی را دنبال نمی کنند گاها از خود عواطف متناقضی را نشان می دهند. مثلا ممکن است تصادف کنند و بعد بزنند زیر خنده جوری که نتوان متوقفشان کرد.  

دلایل بروز بی ثباتی عاطفی

اگر آسیبی در سیستم عصبی فرد به وجود بیاید که مسیر عصبی مسئول بروز و کنترل احساسات را تحت تاثیر قرار بدهد، خطر بی ثباتی عاطفی وجود دارد. به طور کلی اختلالات عصبی یا جراحات خاص در مغز سبب بروز این بیماری می شوند. افرادی که به بی ثباتی عاطفی مبتلا شده اند اغلب یکی از این مشکلات را تجربه کرده بوند:

• سکته
• آسیب و جراحت سر
• بیماری ام اس
• اسکلروز جانبی آمیوتروفیک
• پارکینشون
• آلزایمر

شخصیت جوکر به بی ثباتی عاطفی مبتلا بود

اگر فیلم جوکر 2019 را دیده باشید متوجه می شوید این کاراکتر در اغلب موقعیت ها شروع به خنده های هیستریک می کند حتی در موقعیت هایی که ناراحت کننده و عذاب آورند. در یک سکانس از فیلم جوکر می بینیم که این شخصیت پس از این که شروع به خنده های عصبی در اتوبوس می کند کارتی را در می آورد و به مردم نشان می دهد که در آن بیماری اش را توضیح داده. این بیماری چیزی نیست جز بی ثباتی عاطفی که ریشه در مشکلات روانی و عدم وجود سلامت روان دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سلامت روان کلیک کنید. 
واکین فینیکس بازیگر نقش جوکر برای این که به بهترین نحو نقشش را اجرا کند به سراغ بیماران مبتلا به بی ثباتی عاطفی رفته بود و ویدیو هایی را از حملات خنده در این بیماران مشاهده کرده و از روی آن ها تقلید نموده است.  

افسردگی و بی ثباتی عاطفی

تشابهات بی ثباتی عاطفی با افسردگی باعث می شود که بعضی از متخصصان ناکاربلد تشخیص اشتباه بدهند. مثلا فرد افسرده ممکن است در یک موقعیت عادی شروع به گریه کند اما دلیل این گریه ها غم زیادیست که در وجود او انباشته شده اما فردی که به بی ثباتی عاطفی مبتلاست در یک موقعیت عادی گریه می کند چون نمی تواند به خوبی احساسات خود را کنترل نماید. 
از طرف دیگر چون افسردگی یکی از پیامد های بی ثباتی عاطفی می باشد ممکن است فرد مبتلا و متخصص نتوانند این دو مقوله را به راحتی از هم تفکیک کنند و به اشتباه نام هر دو را افسردگی بگذارند.

تفاوت های افسردگی با بی ثباتی عاطفی

1.حملات عاطفی در افراد مبتلا به بی ثباتی عاطفی گذرا هستند اما اندوه و گریستن در فرد مبتلا به افسردگی به صورت مداوم دیده می شوند. 
2.افسردگی علاوه بر گریه مشخصات و نشانه های دیگری هم دارد که در افراد مبتلا به بی ثباتی عاطفی دیده نمی شود. نشانه هایی مانند: تغییر اشتها، مشکلات خواب، بی علاقگی، کاهش انرژی و... 
3.حملات گریه در افاد مبتلا بی ثباتی عاطفی به صورت ناگهانی و بی مقدمه شروع می شوند اما فرد افسرده تدریجا و آرام آرام دچار غم شدیدید می شود که به گریه منتهی است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره علائم افسردگی کلیک کنید.  

مشکلاتی که بی ثباتی عاطفی برای فرد بیمار ایجاد می کند

بی ثباتی عاطفی می تواند مشکلات زیادی را برای شما ایجاد کند از جمله مشکلات روانی، اجتماعی، خانوادگی، جسمانی و ... اما نکته مهم این است که به جای تمرکز بر روی مشکلات تمرکز اصلی را روی شروع پروسه درمان بگذارید تا مشکلات کمتری برای شما پیش بیایند. در ادامه به برخی از مشکلاتی که به دنیال بی ثباتی عاطفی می آیند می پردازیم:

1.مشکلات اجتماعی

متاسفانه این بیماری یک بیماری ناشناخته است یعنی اکثر افراد از آن آگاهی ندارند. به همین دلیل مشکل اصلی مبتلایان این بیماری برخورد های نامناسب اجتماعی به هنگام بروز حملات گریه یا خنده است. یکی از پیامد های این اختلال ترس اجتماعی یا آگورا فوبیا است که انزوا را به همراه دارد.
چه باید کرد؟
بیماری خود را به اطرافیانتان معرفی کنید و درباره آن توضیح بدهید. اطرافیان شما می توانند دوستان، همکاران، همکلاسی ها و اعضای خانواده باشند. مطمئین باشید اگر به نحوی درست و با اعتماد به نفس مشکل خود را با آن ها در میان بگذارید، از قضاوت های نا به جا و انگ های اجتماعی در امان می مانید. علاوه بر این دیگران شما را درک کرده و می توانند به شما کمک کنند.

2-عدم تشخیص درست مشکل

متاسفانه این بیماری علائمی دارد که در اکثر بیماری های روحی روانی دیده می شود به همین دلیل ممکن است شما یا حتی متخصصتان در تشخیص این بیماری به اشتباه بیفتید. این بیماری ممکن است به اشتباه صرع، اختلال دو قطبی، اسکیزوفرنی، افسردگی یا اضطرابی فراگیر تشخیص داده شود و همین تشخیص اشتباه راه درمان را مسدود کند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بیماری اسکیزوفرنی کلیک کنید. 
چه باید کرد؟ 
اولا سعی کنید خودتشخیصی نداشته باشید و به نزد متخصصی بروید که تجربه و علم کافی را تشخیص داده باشد حتی اگر لازم است باید متخصص خود را عوض کنید یا از چندین متخصص مشورت بگیرید. ثانیا در بیان و توضیح علائم خود دقیق باشید، بهتر است نشانه های بیماری خود را بنویسید و لیست کنید تا چیزی از قلم نیفتد سپس آن ها را با متخصص خود در میان بگذارید.

3- ابتلا به بیماری های روحی روانی

عدم پذیرفتن بی ثباتی عاطفی و مشکلاتی که این بیماری برای شما ایجاد می کند ممکن است باعث شود به برخی درگیری های روحی روانی مبتلا شوید. شاید به سبب این اختلال دچار افسردگی، هراس اجتماعی، اضطراب اجتماعی، وسواس، ترس یا ... شوید و همین امر زندگی و انجام وظایف روزانه را برای شما مشکل سازد. 
چه باید کرد؟
به روان شناس مراجعه کنید، کتاب های خودیاری را مطالعه کنید، خودتان را از صمیم قلب دوست داشته باشید، به دنبال افرادی باشید که مثل شما این بیماری را تجربه کرده اند تا بتوانید از تجربیات و کمک های آنان استفاده کنید. نترسید و بپذیرید که این مشکل وجود دارد.  

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

به طور کلی اگر نشانه هایی پاتولوژیک (وضعیتی جسمانی یا روانی که به نظر می رسد ناشی از بیماری باشد) در خود مشاهده کردید حتما با یک پزشک متخصص مشورت کنید. اختلالات عصبی مانند بی ثباتی عاطفی اگر درمان نشوند مشکلات زیادی را برای فرد مبتلا ایجاد می کنند. مشکلاتی مانند مشکلات اجتماعی، مشکلات روحی روانی و حتی مشکلات جسمی.
بسیاری از بیماری ها غیر قابل درمان و غیر قابل کنترل هستند اما خوشبختانه بی ثباتی عاطفی جزو این دسته نیست و به راحتی می توان آن را کنترل و درمان کرد. پس بهتر است هرگونه احساس منفی را کنار بگذارید، به پزشک مراجعه کنید و پروسه درمان را آغاز نمایید. این بیماری را متخصصان اعصاب و روان و همچنین روانپزشکان می توانند تشخیص دهند. تشخیص این مشکل به وسیله ارزیابی عصب شناختی و مشاهده نشانه ها انجام می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر  از مشاوره تلفنی کلیک کنید.  

سوالات کلیدی در تشخیص بی ثباتی عاطفی

اگر تا اینجا به خوبی مطالب را مطالعه کرده باشید و با بی ثباتی عاطفی کامل آشنا شده باشید، می توانید با پاسخ به این سوالات خطر بی ثباتی عاطفی را در خود تشخیص دهید. این سوالات همان سوالاتی هستند که متخصصان برای تشخیص این بیماری از شما می پرسند.

• آیا می توانید به راحتی احساسات خود را بروز بدهید برای مثال آیا می توانید به آسانی گریه کنید؟
• آیا به آسانی می خندید؟
• آیا به امور معمولی می خندید یا چیز هایی که واقعا سرگرم کننده و جالب اند؟
• آیا اکثر اوقات خنده شما به گریه منتهی می شود؟
• توانایی کنترل عواطفتان را دارید؟ برای مثال آیا می توانید خنده ها یا گریه های شدید خود را کنترل نمایید؟
• آیا تا به حال واکنش عاطفی ای نشان داده اید که بی جا باشد؟ یعنی در شرایط و مکان مناسب نباشد؟
• آیا تا به حال واکنش عاطفی ای نشان داده اید که اغراق شده و بیش از حد باشد؟
• بروز احساس شما همیشه متناسب با احساستان است؟ یعنی آیا تا به حال شده احساس ناراحتی کنید اما شروع کنید به بلند بلند خندیدن؟
• آیا دچار انزوا شده اید چرا که از حملات عواطف خود می ترسید؟
• تا به حال احساس افسردگی داشته اید؟
• از چه زمانی دیگر نتوانستید بروز احساسات خود را کنترل کنید؟

درمان دارویی بی ثباتی عاطفی

موثرترین روش درمان و کنترل بی ثباتی عاطفی استفاد از دارو های روانپزشکی است. این داروها به سادگی و در کوتاه ترین زمان ممکن مشکل شما را حل می کنند. در ادامه به معرفی برخی از داروهایی که در درمان بی ثباتی عاطفی به کار می روند می پردازیم. 
نکته که لازم است به آن توجه داشته باشید این است که این داروها حتما باید توسط پزشک متخصص تجویز شده و زیر نظر پزشک مصرف شوند چرا که استفاده خودسرانه از آن ها نه تنها موثر نیست بلکه باعث بروز عوارض خطرناک هم می شود. برای آگاهی بیشتر از دارو درمانی روانی کلیک کنید.

دارو های ضد افسردگی

داروهای افسردگی سه حلقه ای و داروهای بازدارنده بازجذب سروتونین مانند سرترالین از جمله داروهایی هستند که برای درمان بی ثباتی عاطفی تجویز می شوند. گرچه این دارو ها، داروهایی هستند که برای درمان افسردگی استفاده می شوند اما بنا به نظر متخصص در درمان بیماری بی ثباتی عاطفی هم می توانند موثر باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره سه حلقه ای های ضد افسردگی کلیک کنید. 
اگر پس از مصرف داروهایتان احساس کردید که حملات ضعیف تر شده و شدت کمتری هم پیدا کرده یعنی دارو برای شما موثر بوده است.

نودکستا

دکسترومتورفان هیدروبرماید در ترکیب با کینیدین سولفات با نام تجاری نودکستا. این دارو مشخصا و منحصرا برای درمان بی ثباتی عاطفی به کار می رود. این دارو تنها دارویی است که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای این امر تایید شده. 
در آزمایشی بیماران مبتلا به بی ثباتی عاطفی به دو گروه تقسیم شدند به یکی از گروه ها دارونما داده شد و به گروه دیگر داروی نودکستا. سپس مشاهده شد که به طرز قابل توجهی، بیمارانی که نودکستا را مصرف کرده اند بهبود یافته اند و حملات خنده و گریه های شدید در آن ها کاهش یافته یا تحت کنترل درآمده. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره داروهای تثبیت کننده خلق کلیک کنید.  

سخن آخر

بی ثباتی عاطفی یک اختلال عصبی است که توسط روانپزشکان و دیگر متخصصان قابل تشخیص می باشد. مهم ترین نشانه این بیماری گریه ها و خنده ها شدید، نا به جا و غیر قابل کنترل است. (معمولا گریه شایع تر است و حتی گاهی خنده هم به گریه تبدیل می شود). این بیماری ممکن است مشکلات زیادی را در زمینه های مختلف ایجاد کند پس بهتر است هرچه سریع تر تشخیص و درمان آن صورت گیرد تا از مشکلات ثانویه جلوگیری شود. برای کسب اطلاعات بیشتر از مشاوره روانشناسی کلیک کنید.