تریمیپرامین | موارد مصرف، عوارض و اثرات قرص تریمیپرامین

تریمیپرامین یکی از انواع داروهای ضد افسردگی است که در زیر گروه سه حلقه‌ای‌ها قرار دارد. این دارو معمولاً در درمان افسردگی اساسی به کار می‌رود و به توازن هرچه بیشتر انتقال دهنده‌های عصبی در مغز کمک می‌کند. مصرف این دارو حتماً باید با تجویز پزشک صورت بگیرد چرا که استفاده از تریمیپرامین در برخی شرایط می‌تواند به عوارض جدی بیانجامد. همچنین این دارو با بسیاری از داروها مخصوصا داروهای فشار خون تداخل دارد. بنابراین افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند باید با موارد مصرف، عوارض و اثرات آن آشنا باشند. در ادامه به بررسی بیشتر این موضوع خواهیم پرداخت.

تریمیپرامین و موارد مصرف

تریمیپرامین که با نام تجاری Surmontil فروخته می شود، یک ضد افسردگی سه حلقه ای (TCA) است که برای درمان افسردگی استفاده می شود. همچنین برای اثرات آرام بخشی، ضد اضطرابی و ضد روان پریشی ضعیف آن به ترتیب در درمان بی خوابی، اختلالات اضطرابی و روان پریشی استفاده شده است. این دارو به عنوان یک TCA آتیپیک یا "نسل دوم" توصیف می شود، زیرا بر خلاف سایر TCA ها به نظر می رسد یک مهارکننده نسبتاً ضعیف بازجذب مونوآمین باشد. با این حال تریمیپرامین مانند سایر TCA ها دارای فعالیت های آنتی هیستامین، آنتی سروتونرژیک، آنتی آدرنرژیک، آنتی دوپامینرژیک و آنتی کولینرژیک است. تجویز این دارو در بیماران افسرده معمولاً منجر به بهبود خلق و احساس رضایتمندی بیشتر از زندگی می‌شود.

تریمیپرامین تأثیر خود را از طریق انتقال دهنده‌های شیمیایی مغز نظیر سروتونین و نوراپی نفرین اعمال می‌کند زیرا مطالعاتی که بر روی مغز مبتلایان به افسردگی انجام شده از سطوح پایین‌تر این انتقال دهنده‌ها در مغز آن‌ها خبر می‌دهد. با این حال توجه به این مسئله حائز اهمیت است که داروهای ضد افسردگی درمان قطعی و پایدار برای این مشکل نیستند بلکه معمولاً برای تسهیل فرایند روان درمانی و یا در اوایل درمان برای افزایش انگیزه و توان بیمار جهت پیگیری جدی‌تر جلسات مورد استفاده قرار می‌گیرند. به همین خاطر برای دست‌یابی به نتایج درمانی بهتر لازم است که در کنار دارو درمانی اهمیت استفاده از جلسات رواندرمانی و مشاوره را نیز جدی بگیرید.

برای آگاهی بیشتر در زمینه داروهای ضد افسردگی کلیک کنید.

اضطراب و ضد روانپریشی

استفاده اولیه تری میپرامین در پزشکی در درمان اختلال افسردگی اساسی است اما این دارو همچنین یک ضد اضطراب موثر است و می تواند در درمان اضطراب استفاده شود. علاوه بر افسردگی و اضطراب، تری‌میپرامین در درمان بی‌خوابی نیز مؤثر است و برخلاف بسیاری از داروهای خواب‌آور دیگر، ساختار طبیعی خواب را تغییر نمی‌دهد. به‌ویژه، خواب REM را سرکوب نمی‌کند و گفته می‌شود رویاها در طول درمان در اصطلاح روشن می‌شوند. تریمیپرامین همچنین دارای برخی از اثرات ضد روان پریشی ضعیف با مشخصات فعالیتی است که شبیه به کلوزاپین توصیف شده است و ممکن است در درمان علائم روان پریشی مانند افسردگی هذیانی یا اسکیزوفرنی مفید باشد.

عملکرد و مکانیسم اثر دارو

تریمیپرامین چگونه کار می کند؟ تریمی پرامین با افزایش فعالیت انتقال دهنده های عصبی به نام سروتونین و نورآدرنالین در مغز عمل می کند. انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی طبیعی بدن هستند که به عنوان پیام رسان شیمیایی بین سلول های عصبی عمل می کنند. سروتونین و نورآدرنالین در تنظیم احساسات، خلق و خو و رفتار، از جمله موارد دیگر، شناخته شده اند. در بیماری افسردگی، سروتونین و نورآدرنالین کمتر از حد طبیعی از سلول های عصبی مغز ترشح می شود. تریمیپرامین با طولانی کردن اثرات سروتونین و نورآدرنالین که در مغز آزاد شده اند اثر می کند. با گذشت زمان، این عملکرد به کاهش خلق و خو و تسکین افسردگی کمک می کند. تریمیپرامین شخصیت شما را تغییر نمی دهد یا باعث نمی شود که بلافاصله احساس شادی و آرامش کنید. به مرور زمان برای تصحیح تغییرات شیمیایی در مغز که باعث افسردگی شما شده است، عمل می کرده و به شما کمک می کند تا به احساس قبلی خود برگردید.

نحوه مصرف تریمیپرامین

تریمیپرامین از جمله داروهایی است که مصرف آن حتماً باید با تجویز پزشک صورت بگیرد. این دارو که به صورت قرص در دسترس افراد قرار می‌گیرد ممکن است به صورت دو یا سه بار در روز تجویز شود. استفاده از تریمیپرامین در کنار وعده‌های غذایی به شما کمک می‌کند تا بتوانید عوارض گوارشی این دارو را به حداقل برسانید. معمولاً پزشکان به کسانی که یک بار در روز باید این دارو را مصرف کنند توصیه می‌کنند که قبل از خواب آن را میل نمایند تا از خطر سرگیجه در طول روز نیز جلوگیری شود.

مدت زمان اثرگذاری

چه مدت طول می کشد تا تریمی پرامین اثر کند؟ تریمی پرامین 7 تا 10 روز پس از مصرف شروع به کار می کند اما ممکن است بین دو تا چهار هفته طول بکشد تا اثر کامل خود را داشته باشد. بسیار مهم است که به مصرف آن ادامه دهید، حتی اگر در ابتدا به نظر تفاوت چندانی احساس نکنید. معمولاً باید به مدت چند ماه و حداقل تا شش ماه پس از بهبودی، مصرف تریمیپرامین را هر روز ادامه دهید. تا زمانی که پزشک از شما خواسته است باید مصرف آن را ادامه دهید. اگر احساس می کنید افسردگی یا اضطراب شما بدتر شده است، یا اگر در چند هفته اول یا در واقع در هر نقطه از درمان یا پس از قطع درمان، افکار ناراحت کننده، یا احساس خودکشی یا آسیب رساندن به خود دارید بسیار مهم است که با پزشک خود صحبت کنید.

عوارض جانبی مصرف تریمیپرامین

گفته شده است که عوارض جانبی تری‌میپرامین مشابه سایر TCAهای آمین سوم است و اثرات آنتی‌کولینرژیک و آرام‌بخشی بیشتری دارد. با این حال تری‌میپرامین با پروفایل عوارض جانبی متفاوتی در مقایسه با سایر TCA ها و به طور کلی با عوارض جانبی کمتر همراه است. عمدتاً به دلیل عدم مهار بازجذب نوراپی نفرین و اثرات آنتی کولینرژیک نسبتاً کمتر. اگرچه هنوز یک آنتی کولینرژیک قوی است. مصرف این دارو در برخی افراد می‌تواند عوارض جانبی خاصی را ایجاد نماید که رایج‌ترین آن‌ها موارد زیر را در برمی‌گیرد. در صورت تداوم یافتن این علائم و یا بدتر شدن آن‌ها در طول زمان حتماً موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.

- سرگیجه

- خواب آلودگی شایع ترین عارضه جانبی دارو است.

- احتباس ادراری

- ایجاد تغییراتی در اشتها و وزن

- تاری دید

- خشکی دهان خشکی دهان شایع ترین عارضه جانبی آنتی کولینرژیک است.

- یبوست

عوارض نادر اما خطرناک مصرف تریمیپرامین

در برخی موارد ممکن است که این دارو به عوارض جدی در افراد بیانجامد و با اینکه این موضوع به ندرت اتفاق می‌افتد اما از آنجایی که علائم آن خطرناک هستند باید جدی گرفته شود. قرار گرفتن شدید در معرض هر گونه داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای با نسبت نرخ بالای سرطان سینه 11 تا 15 سال بعد مرتبط بوده است با این حال، در آزمایشات انجام شده بر روی مگس سرکه، TCA های غیر سمی (آمی تریپتیلین، ماپروتیلین، نورتریپتیلین و پروتریپتیلین) و TCAهای ژنوتوکسیک (آموکساپین، کلومیپرامین، دزیپرامین، دوکسپین، ایمی پرامین و تری میپرامین) شناسایی شدند. به هر روی در صورت بروز هریک از موارد زیر فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

- غش کردن

- بروز تغییرات روانی نظیر تغییر خلق، گیجی و احساس عصبی بودن شدید

- احساس سوزن سوزن شدن یا مور مور در بدن

- احساس زنگ زدن در گوش

- لرزش

- استفراغ شدید

برای اطلاعات بیشتر در زمینه علائم افسردگی کلیک کنید.

علائم آلرژی به تریمیپرامین

برخی افراد هنگام مصرف داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای دچار واکنش‌های آلرژیک می‌شوند. در صورت مشاهده علائم آلرژی به تریمیپرامین فوراً به اورژانس مراجعه نمایید.

- ناتوانی در تنفس

- بروز مشکلات پوستی نظیر کهیر

- بروز تورم در نقاط مختلف بدن نظیر صورت، دهان، گلو و زبان

- احساس درد شدید یا بروز قرمزی پوست به خصوص در نواحی بازوها یا پاها

موارد منع مصرف

مصرف داروی تریمیپرامین برای همه افراد مناسب نیست. در واقع این دارو برای برخی شرایط پزشکی ممنوعیت مصرف دارد. موارد زیر نمونه‌هایی از مواردی است که در صورت مبتلا بودن به آن‌ها باید قبل از مصرف این دارو حتماً موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.

- سابقه واکنش آلرژیک به سایر ضد افسردگی‌های سه حلقه‌ای نظیر آمیتریپتیلین و نورتریپتیلین

- سابقه بیماری‌های خونی

- سابقه بیماری‌های تنفسی نظیر آسم

- دچار بودن به مشکلات قلبی

- دیابت

- داشتن مشکلات مرتبط با روده نظیر یبوست مزمن

- داشتن مشکلات کبدی و کلیوی

- دچار بودن به بیماری صرع

تداخلات دارویی تریمیپرامین با سایر داروها

تداخلات دارویی بر نحوه عملکرد دارو تأثیر می‌گذارند و یا عوارض جانبی آن را تشدید می‌کنند. از جمله داروهایی که می‌تواند با این تریمیپرامین تداخل ایجاد کند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

- داروهای آنتی کولینرژیک نظیر آتروپین

- کلونیدین

- برخی از داروهای مرتبط با فشار خون

- برخی از داروهای آنتی سایکوتیک

- داروهای تأثیرگذار بر آنزیم‌های کبدی

برای آشنایی بیشتر در زمینه درمان افسردگی کلیک کنید.

راه های جایگزین دارو درمانی افسردگی

چندین روش جایگزین برای درمان دارویی افسردگی وجود دارد که می‌توان آن ها را در کنار یا به جای داروهای سنتی ضد افسردگی در نظر گرفت. توجه به این نکته مهم است که این رویکردهای جایگزین ممکن است برای همه مناسب یا مؤثر نباشند، و بسیار مهم است که با یک متخصص مراقبت های بهداشت روان مشورت کنید تا بهترین برنامه درمانی را برای وضعیت خاص خود تعیین کنید. در اینجا چند رویکرد جایگزین وجود دارد:

1. روان درمانی: روان درمانی یا گفتار درمانی، یک درمان جایگزین یا مکمل برای افسردگی است. انواع مختلف درمان، مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT)، درمان بین فردی (IPT)، یا درمان روان پویایی، می تواند به افراد کمک کند تا علائم افسردگی را شناسایی و مدیریت کنند، الگوهای فکری منفی را شناسایی کنند، راهبردهای مقابله ای را توسعه دهند و بهزیستی کلی را بهبود بخشند.
2. ورزش: نشان داده شده است که ورزش بدنی منظم اثرات مثبتی بر خلق و خو دارد و می تواند برای افراد مبتلا به افسردگی مفید باشد. درگیر شدن در فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی، دویدن، شنا یا یوگا می‌تواند باعث ترشح اندورفین، کاهش استرس و بهبود سلامت روانی کلی شود. برای تعیین رژیم ورزشی مناسب برای نیازهای خود با یک متخصص مشورت کنید.
3. ذهن آگاهی و مدیتیشن: تمرین های مبتنی بر ذهن آگاهی، از جمله مدیتیشن می تواند به افراد کمک کند تا از افکار، احساسات و هیجانات خود در لحظه حال آگاه شوند. کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) برنامه های مبتنی بر شواهد هستند که در کاهش علائم افسردگی و جلوگیری از عود اثربخشی نشان داده اند.
4. درمان با تشنج الکتریکی (ECT): برای افراد مبتلا به افسردگی شدید یا مقاوم به درمان، ممکن است درمان با تشنج الکتریکی (ECT) در نظر گرفته شود. ECT شامل اعمال کنترل شده جریان الکتریکی به مغز در حالی که بیمار تحت بیهوشی است. به طور کلی بی‌خطر و مؤثر است، اما معمولاً زمانی استفاده می‌شود که سایر درمان‌ها موفقیت‌آمیز نبوده یا در شرایط اضطراری هستند.
5. تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS): تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) یک روش غیر تهاجمی است که از میدان های مغناطیسی برای تحریک مناطق خاصی از مغز که در تنظیم خلق و خوی دخیل هستند استفاده می کند. TMS در درمان افسردگی، به ویژه برای افرادی که به درمان های دیگر پاسخ نداده اند، اثربخشی نشان داده است.

سؤالات متداول

- در صورتی که مصرف یک وعده از تریمیپرامین را فراموش کردیم باید چه کار کنیم؟

اگر هنوز زمان زیادی نگذشته است شما می‌توانید به محض یادآوری دارو را مصرف کنید. اما اگر به مصرف وعده بعدی نزدیک شده‌اید دیگر لازم نیست که وعده قبلی را مصرف کنید. درنتیجه هرگز به خاطر فراموش کردن یک وعده دوز مصرفی را در دفعه بعدی دو برابر نکنید.

- آیا می توانم با تریمیپرامین الکل مصرف کنم؟

هنگام مصرف تریمیپرامین باید از نوشیدن الکل خودداری کنید زیرا احتمال خواب آلودگی، سرگیجه یا گیجی یا تاری دید را در شما افزایش می دهد. اگر هنگام شروع درمان یا پس از افزایش هر دوز، الکل مصرف کنید، احتمالاً این اثر بدتر می شود.