ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7
ما از ساعت 9:00 الی 19:00 در خدمت شما عزیزان هستیم!
جردن- خیابان 33 پلاک 50 واحد 7

علت به یاد نیاوردن خاطرات کودکی و ارتباط آن با کارکرد مغز

علت به یاد نیاوردن خاطرات کودکی در هر فرد متفاوت است. افراد در به ذهن سپردن و به خاطر آوردن خاطرات کودکی متفاوت هستند. برخی خاطراتی که در سنین کم اتفاق افتاده به یاد می آورند و بعضی هیچ چیزی از کودکی را در ذهن ندارند. که دانستن علت این موضوع بررسی علمی سیستم مغز و همچنین پروسه ی  رشد افراد را می طلبد. فراموش کردن خاطرات کودکی به فرایند تخریب سلول های قدیمی مغز مربوط می شود. سلول هایی که مسئول نگهداری خاطرات هستند. این مقاله به شرح دلایل فراموشی خاطرات کودکی و تعریف اصطلاح یادزدودگی دوران کودکی می پردازد. شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتردراین زمینه با مشاوره تلفنی فردی تماس حاصل فرمایید.  
 

تماس با مشاور

                                             
 

یاد زدودگی چیست؟

انسان ذهن فعالی دارد. از همان تولد به فراگیری آموزه ها و به خاطر سپاری آن ها می پردازد و کودکان از همین رهگذر می توانند توانایی های مرتبط با رشد را بیاموزند؛ اما به یادآوری خاطرات و هر آنچه که در کودکی اتفاق افتاده، در سه سال اول معمولا ممکن نیست. انسان نمی تواند سه سال اول زندگی خود را به خاطر بیاورد، که به این پدیده یادزدودگی و حسرت دوران کودکی گفته می شود.  

علت به یاد نیاوردن خاطرات کودکی

مسئله ی به خاطر سپاری اطلاعات در کودکی و چرایی فراموشی خاطرات، موضوع پیچیده ای است و تحقیقات بسیاری پیرامون آن انجام شده. برخی آن را به ساختار و کارکرد مغز نسبت می دهند، برخی به حوادثی که کودک تجربه می کند و...در این زمینه سه  نظریه روان شناسی به شرح ذیل مطرح است. که همسویی نیز میان نظرات آن ها وجود ندارد. در عین حال، نگاهی به این نظریات در کنار سایر دلایل می تواند به فهم فراموشی خاطرات کودکی کمک کند. لذا در ادامه به بیان دلایل فراموشی از جمله دلایل نظریه پردازان روان شناس پرداخته می شود.

1-علت فراموشی از نظر فروید

اولین نظریه پردازی که به مقوله یادزدودگی در کودکی پرداخت زیگموند فروید است که معتقد بود خاطرات کودکی از بین نمی روند؛ بلکه به دلایل عاطفی و اجتماعی سرکوب شده و به ضمیر ناخوداگاه فرستاده می شوند. فروید بر این باور بود که خاطرات و تمایلات انسان در ضمیر ناخودآگاه او واپس رانی می شوند. بنابراین وجود دارند ولی در دسترس نستند. به این خاطر او برای یادآوری خاطرات کودکی، بیماران خود را هیپنوتیزم می کرد؛ اما این که نظریه او تا چه اندازه موید حقیقت است، جای بحث دارد، زیرا یادآوری خاطرات به وسیله هیپنوزیم ممکن است مربوط به خاطرات کودک درسنین شش سالگی به بعد باشد.

2-علت فراموشی از نظر کارولین رووه-کولیه

کارولین  و آریت استرری از اساتید روان شناسی دانشگاه نیوبرانسویک آمریکا و رنه دکارت پاریس بر این باور هستند، که حافظه از تولد کودک فعال است؛ ولی تا هفت سالگی مغز انسان قادر به بایگانی اطلاعات آن نیست. زیرا مغز کودک در سنین پایین تر هنوز به صورت کامل رشد نکرده و از تکامل برخوردار نیست. آن ها عدم به یادآوری خاطرات کودکی را به ناتوانی مغز در بایگانی اطلاعات و رشد ناکافی مغز نسبت می دهند.برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تقویت حافظه کلیک کنید.

3-علت فراموشی از نظر گابریل سیمکاک وهارلن هاین

گابریل و هارلن از اساتید دانشگاه اوتاگو ،عدم رشد زبان را به عنوان عاملی که مانع از به خاطر سپاری اطلاعات می شود، بیان می کنند. آنها در این نظریه که خاطرات در ذهن از بین نرفته اند با فروید هم نظر هستند؛ اما به دلایل متفاوت. این دو روان شناس بیان می کنند که دایره لغات کودکی محدود است. بنابراین کودک نمی تواند تجربیات خود را با کلماتی مناسب ذخیره سازی کند؛ بنابراین کودکان قادر نیستند تجربیاتی را که قبل از زبان آموزی کامل به ذهن سپرده اند، بیان کنند. درواقع در ترجمه تجربیات خود به زبان واژه ها عاجز هستند.  گابریل و هارلن  سعی کردند نظریات خود را با انجام آزمایشات علمی به اثبات برسانند.
علت به یاد نیاوردن خاطرات کودکی

4-علت به یاد نیاوردن خاطرات کودکی | عصب شناسی

بنابر یافته های عصب شناسی در مورد توانایی مغز در ذخیره اطلاعات کودکی، اگر چه نظریه پردازان روان شناس، معتقد به نگهداری خاطرات و کدگزاری آن ها توسط سلول های مغز هستند؛ اما با توجه به این که مغز در کودکی رشد کافی ندارد و سلول های مربوط به خاطره جایگپزین می شوند. بنابراین اطلاعات ذخیره شده با توجه به عمر کوتاه سلول های عصبی و ناپایداری آن ها، از بین می روند و فراموش می شوند. همان طور که در دوران پیری این اتفاق می افتد. با افزایش سن سلول های مغز رو به کاهش هستند. به موازات بالا رفتن سن سلول های مغزی از دست می روند و به همین دلیل فراموشی اتفاق می افتد. آنچه نتیجتا از این تحلیل به دست می آید، این که بین رشد عقلی و ساز و کار مغز و فراموشی ارتباط مستقیم وجود دارد.

5-علت به یاد نیاوردن خاطرات کودکی | خاطرات موقت

اغلب خاطراتی که مربوط به دوران کودکی هستند فراموش می شوند؛ زیرا قابلیت تکرار ندارند. خاطرات کودکی محدود و نسبت به خاطرات دوران بزرگسالی غیرمعمول هستند. خاطراتی هستند که دائما تکرار نمی شوند. بنابراین حتی در صورتی که بایگانی شده باشند، به دلیل عدم بازیابی و فراخوانی و گذر زمان طولانی به دست فراموشی سپرده می شوند. خاطرات کودکی خاص سنین محدود کودکی هستند و نسبت به خاطراتی که در بزرگسالی تجربه می کنید، متفاوت و محدود به همان کودکی و با ظرفیت کم همان دوره است. طبیعت حافظه این است که وقتی چیزی را فراخوان نمی کنید، از دسترس خارج می کند.

6-عدم وجود بار عاطفی و هیجانی در خاطرات کودکی

خاطرات زمانی بیشتر در ذهن باقی می مانند و شما می توانید آن ها را به خوبی به یاد بیاورید که یک بار هیجانی داشته باشند. حتما اتفاق افتاده که یک رخداد مهم و هیجانی را تجربه کرده اید. خاطره ی آن تجربه تا مدت ها در ذهن شما باقی می ماند و شما بارها آن را برای دیگران تعریف کرده اید. همین تعریف های مکرر و استمرار و تکرار یادآوری به بایگانی موثر آن خاطره و فراخوانی آن حتی در سالهای بعد کمک می کند. اما کودکی به دلیل ماهیت خاص خودش، به دلیل محدود بودن خاطراتش و عدم وجود احساسات قوی، امکان بایگانی قوی را ندارد و اغلب به خاطر نمی ماند.

7-علت به یاد نیاوردن خاطرات کودکی | رشد شناختی مغز

کودکی دوره ای است، که رشد شناختی در مغز بسیار اتفاق می افتد. در این مسیر نورون های تازه جایگزین سلول های عصبی قبلی می شوند و این پروسه امکان به خاطر سپاری خاطرات را محدود می کند. کمتر رویداد ها در ذهن کودک باقی می ماند. سلول های جدیدی که در هیپوکامپ به وجود می آیند کارآمدی سلول های قبلی را در بایگانی داده ها ندارند.  مغز با تغییرات سریعی که دارد امکان حفظ خاطرات را به مدت طولانی ندارد.

8-والدین علت به یاد نیاوردن خاطرات کودکی

والدین در کودکی نقش مهمی در به خاطر سپاری داده های مغز کودک دارند. تعامل موثر با کودکان و برقرار ارتباط کلامی با آن ها کمک می کند، کودکان به کمک صحبت کردن و بیان اتفاقات روزمره به شیوه درست خاطرات خود را به ذهن بسپارند و بعدا آن ها را فراخوانی کنند. کودکانی که والدین بی توجه یا پرمشغله ای دارند، موفق به تجربیات متفاوت و بیان احساسات خود به شیوه کارامد نمی شوند و خاطرات آن ها در گذر زمان فراموش می شود؛ بدون آن که به شکلی درست ثبت و بایگانی شده باشد. استفاده از زبان و تکرار تجربه به بایگانی خاطرات کمک می کند که ممکن است برای این کودکان اتفاق نیفتد.دراین رابطه مطالعه مقاله پرورش مهارت های ارتباطی کودکان و فن بیان  پیشنهاد میشود.
علت به یاد نیاوردن خاطرات کودکی

9-آسیب های دوران کودکی عامل فراموشی

برخی تجربه های ناخوشایند در سنین کم می تواند، روی حافظه تاثیر نامطلوبی بگذارد و مانع از به خاطر آوردن خاطرات کودکی شود. برخی از اتفاقات آسیب زایی که در کودکی حافظه را تحت تاثیر می گذارد، عبارت است از:

10-سوء استفاده های جسمی، کلامی، جنسی

کودکانی که مورد سوء استفاده های جنسی و جسمی قرار می گیرند، برای تحمل حادثه رخ داده سعی در انکار آن اتفاق می کنند و با جداسازی واقعیت از ناخودآگاه خود تلاش می کنند بهتر بتوانند آن موقعیت دردناک را واپس رانی کنند و از خاطر ببرند. این کودکان معمولا دچار اختلال گسستگی می شوند. اضطراب و احساس بی قراری و ناخوشی زیادی تحمل می کنند و سلامت روان آن ها به خطر می افتد. چنین تجاربی می تواند به فراموشی خاطرات کودکی و گسستگی میان تجربیات آن ها بیانجامد.

11-کودکان قربانی خشونت خانوادگی

خشونت خانوادگی نیز از عواملی است که در حافظه ی انسان و به یاد آوردن آن تاثیر نامطلوبی به جا می گذارد. گاه این اتفاق به شکل ناخودآگاه و در اثر نفرتی که شخص نسبت به گذشته ی خود دارد، رخ می دهد. به این معنا که پس از گذر زمان و دور شدن از خاطرات دردناکی که فرد داشته، حافظه توانایی فراخوانی داده های دور را ندارد و قسمتی از خاطرات شخص بازخوانی نمی شود.برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد خشونت خانگی علیه زنان کودکان ومردان کلیک کنید.

12-تجربه حوادث تلخ مانند طلاق، مرگ والدین و...

تجربه ی اتفاقات ناخوشایند که خارج از ظرفیت کودک اتفاق می افتد با تغییر ساختار عصبی مغز کودک باعث تخریب خاطرات کودکی یا عدم توانایی حافظه برای فراخوانی قسمتی از داده های گذشته می شود. تاثیرات روانی یک اتفاق ناگوار می تواند، حافظه شخص را تحت تاثیر قرار دهد و مرکز ثبت اطلاعات مغز را دستکاری کند. درواقع از یادرفتن خاطرات کودکی در اثر آسیب های وارده در آن زمان پاسخ خودکار مغز به حوادث آسیب زای زندگی شخص و درواقع ترومای کودکی محسوب می شود.  

مشکلات حافظه علت به یاد نیاوردن خاطرات کودکی

حافظه وظیفه مهم بایگانی داده ها و تجربیات انسان را به عهده دارد. اما باید ببینید، کارکرد حافظه برای به خاطر سپردن و بایگانی مطالب به چه صورت است. از نگاه روان شناسان حافظه برای یادگیری سه مرحله دارد. در مرحله اول مطالب به حافظه سپرده می شود، سپس در حافظه نگهداری می شود و در نهایت اطلاعات از آن فراخوان می شود. در نتیجه ی تحقیقات انجام شده، فراموشی به علت وجود یک خطا در یکی از سه مرحله از کارکرد حافظه اتفاق می افتد. که در ادامه جهت درک بهتر موضوع مراحل بایگانی اطلاعات و خاطرات  و علت فراموشی در آن مرحله توضیح داده شده است.

  • خطا در مرحله به خاطر سپاری: ممکن است شما زمان دریافت اطلاعات آن ها را با توجه و تمرکز به حافظه نسپرده باشید. یعنی به صورت روزنامه وار یک مطلب را مرور کنید؛ بدون این که به آن توجه کافی بکنید. برای این که مطلبی به خوبی به خاطر سپرده شود، به  مهارت تمرکز  دارد.
  • خطا در نگهداری اطلاعات در حافظه: در این مرحله دخالت عوامل خارجی می تواند، در پروسه نگهداری مطالب خلل وارد کند و باعث شود شما نتوانید آن را به خاطر بیاورید.
  • خطا در بایگانی بلند مدت داده ها: این امکان وجود دارد که به دلیلی خاطره در حافظه شما باشد اما نتوانید آن را پیدا کنید و فراخوان آن، شما را به اطلاعات نرساند.

عدم کد گذاری صحیح در حافظه بلند مدت

در توضیح این مطلب باید به این موضوع اشاره کنیم، که بایگانی مطالب در حافظه به این شکل است که اطلاعات ابتدا در یک فضای کوچک و به مدت کوتاه می ماند و بعد برای بایگانی دائمی به مکانی دیگر انتقال می یابد که به آن حافظه بلند مدت گفته می شود. در صورتی که اطلاعات ورودی به خوبی در حافظه ی کوتاه مدت کدگزاری و جاگیر نشده باشند، ممکن است قابلیت انتقال به حافظه ی بلند مدت را نداشته باشند.برای کسب اطلاعات در مورد تقویت حافظه کوتاه مدت  کلیک کنید.
یکی دیگر از دلایل به خاطر نیاوردن اطلاعات این است که بایگانی و امکان بازیابی آن ها زمانی اتفاق می افتد که به کرات یک تجربه تکرار شود یا بسته ی اطلاعاتی مدام مرور شود. در اثر تکرار اطلاعات ماندگار شده و به حافظه ی بلند مدت منتقل می شوند. در غیر اینصورت از دست می روند. 
بنابراین سازمان دهی اطلاعات، تکرار آن ها و تمرکز بر آن ها از عواملی است، که باعث می شود به خوبی ذخیره شده و قابلیت بازخوانی داشته باشد؛ که این امکان با توجه به رشد ناکافی مغز کودک و ناپایداری سلول های مغزی مسئول ساخت خاطره در دوران کودکی فراهم نیست و باعث عدم ثبت خاطرات کودکی می شود.دراین رابطه مطالعه مقاله تقویت حافظه بلند مدت پیشنهاد میشود.  

سخن آخر

فراموشی خاطرات کودکی با توجه به این که یک موضوع همه گیر است و تقریبا تمامی افراد به طور نسبی، رنج سنی خاصی از کودکی را به خاطر نمی آورند، موضوعی است که بیشتر تحت تاثیر کارکرد مغز در دوران کودکی و عدم ثبات سلول های مسئول یادآوری اتفاق می افتد. مگر خاطرات بعد از سه چهار سالگی که فراموشی در آن سن به بعد اهمیت خاصی دارد و می تواند به دلایل دیگر از قبیل آسیب های دوران کودکی یا قدرت حافظه یا مسائل دیگر مربوط باشد.در صورتی که نیازمند اطلاعات بیشتری در این مورد هستید ویا نگرانی هایی در این زمینه دارید با مشاوره روانشناسی در مرکز مشاوره حامی هنر زندگی درمیان بگذارید.

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های مورد نیاز نشانه گذاری شده اند*