درمان خانگی توده های تناسلی با انواع روش‌های مؤثر

خوشحال می شویم برای دیدن ویدیوهای مرتبط با درمان خانگی توده های تناسلی پیج اینستاگرام دکتر فرزاد طباطبایی را دنبال کنید.

درمان خانگی توده های تناسلی یا کیست بارتلون به روش های مختلفی انجام می شود. توده های تناسلی در واقع کیست بارتولین هستند و زمانی ایجاد می شود که انسداد غده بارتولین در واژن باعث ایجاد توده شود. تحریک و درد در هنگام راه رفتن، نشستن یا رابطه جنسی ایجاد می کند. توده های تناسلی معمولا به مرور زمان خود به خود برطرف می شود. اگر عفونی شود ممکن است نیاز به درمان پیدا می کند. درمان های خانگی ساده باعث از بین رفتن این توده ها می شوند. درمان توده تناسلی فقط توسط یک متخصص انجام می شود. برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه از مشاوره تلفنی جنسی مشورت بخواهید.

کیست و توده چیست؟

کیست ها توده های سخت پر از مواد مختلفی هستند که در بدن تشکیل می شوند. انواع زیادی از این توده ها و کیست ها وجود دارد. شایع ترین نوع کیست اپیدرموئید است که درست زیر پوست رشد می کند. پزشکان یا جراحان در صورت لزوم با انجام عمل جراحی به برداشتن کیست کمک می کنند. این تنها راه قابل اعتماد برای حذف کامل یک توده ناراحت کننده است. برای آشنایی با نشانه های سلامت اندام تناسلی مردان کلیک کنید.

از طرف دیگر می توانید برخی درمان های خانگی را برای رفع توده ها و کیست امتحان کنید که به کوچک شدن، تخلیه محتوای توده ها و بهتر شدن ظاهر و کاهش ناراحتی کمک می کنند.‌ غدد بارتولین که غدد دهلیزی بزرگ نیز نامیده می شوند یک جفت غده موجود در هر طرف واژن می باشد که مسئولیت ترشح موکوس های واژنی(ترشحات مرطوب کننده) را بر عهده دارند. مسدود شدن مجرای این غده ها طبیعی است و انسدادها باعث تجمع مایع در غده و همین امر منجر به تورم و شکل گیری توده های تناسلی می شود. برای آشنایی با نشانه های واژن سالم کلیک کنید.

غدد بارتولین و عملکرد آن ها چیست؟

غدد بارتولین یک جفت غده به اندازه نخود است که در دو طرف دهانه واژن، نزدیک دهانه لب های کوچک در دستگاه تناسلی زنانه قرار دارند. این غدد به افتخار کالبدشناس دانمارکی کاسپار بارتولین جوان، که اولین بار آن ها را در قرن هفدهم توصیف کرد، نامگذاری شده است. غدد بارتولین نقش مهمی در دستگاه تناسلی زنان دارند. توابع اصلی آن ها عبارتند از:

 نقش در سلامت جنسی

غدد بارتولین به ویژه در هنگام برانگیختگی جنسی فعال هستند. هنگامی که زنی از نظر جنسی تحریک می شود، این غدد مایع بیشتری ترشح می کنند تا روانکاری واژن را افزایش دهند و رابطه جنسی را لذت بخش تر و راحت تر کنند. روانکاری ناکافی می تواند منجر به ناراحتی یا درد در حین مقاربت شود که به نام دیسپارونی شناخته می شود.

1. روانکاری: این غدد مایعی شفاف و موکوس مانند ترشح می کنند که به روان شدن واژن در هنگام برانگیختگی جنسی کمک می کند. این روانکاری با کاهش اصطکاک و تحریک، مقاربت راحت را تسهیل می کند.
2. مرطوب سازی: مایع ترشح شده از غدد بارتولین به مرطوب و سالم ماندن بافت های واژن کمک می کند و به سهولت فعالیت های روزانه مانند راه رفتن، نشستن و ادرار کردن کمک می کند.
3. خواص ضد میکروبی: مایع تولید شده توسط این غدد حاوی آنزیم ها و عوامل ضد میکروبی است که به حفظ تعادل میکروبیوتای واژن کمک می کند. در پیشگیری از عفونت در ناحیه واژن موثر است.

اختلالات یا مشکلات مرتبط با بارتولین

گاهی اوقات، غدد بارتولین ممکن است مسدود یا ملتهب شوند که منجر به شرایطی به نام کیست یا آبسه غده بارتولین می شود. این می تواند باعث درد، تورم و ناراحتی در ناحیه واژن شود و ممکن است برای کاهش علائم و جلوگیری از عوارض به مراقبت پزشکی نیاز داشته باشد. توده های تناسلی یا کیست بارتولین همان چیزی است که موضوع بحث این مقاله است.

توده های تناسلی یا کیست بارتولین چیست؟

کیست بارتولین یا کیست فرج نوعی کیست واژن است که در دو طرف لابیا (لب‌های واژن) در نزدیکی دهانه واژن ایجاد می‌شود. نام آن از غدد بارتولین گرفته شده است؛ دو غده کوچک که مایع و مخاط مرطوب کننده تولید می کنند و در روان شدن واژن نقش دارند. لابیا و غدد بارتولن بخشی از فرج در دستگاه تناسلی زنان هستند. کیست بارتولین زمانی اتفاق می‌افتد که در دهانه یکی از این غدد انسداد ایجاد می‌شود و باعث ایجاد موکوس و تشکیل توده می‌شود. به طور طبیعی وقتی وظیفه این غدد روانکاری در حین برانخگیختگی جنسی است، تعجبی ندارد اگر با تشکیل این کیست ها، زنان دچار مشکل در برقراری رابطه جنسی و خشکی واژن مواجه شوند.

به طور معمول فقط در یکی از دو غده بارتولین رخ می دهد. برخی از کیست های بارتولین کوچک هستند و هیچ دردی ایجاد نمی کنند. اگر کیست با باکتری عفونی شود آبسه ایجاد می شود. کیست بارتولین در صورت عفونت دردناک شده و ممکن است نیاز به درمان پزشکی داشته باشد.

دلائل شکل گیری توده های تناسلی

دلیل مشخصی برای ایجاد توده های تناسلی وجود ندارد. پزشکان هنوز نمی دانند چرا برخی از زنان مستعد ابتلا به کیست بارتولین هستند. با این حال برخی از علل ایجاد کیست بارتولین عبارتند از:

• آسیب، تحریک یا رشد اضافی پوست در ناحیه فرج واژن.
• کلامیدیا، سوزاک یا سایر بیماری های مقاربتی (STIs).
• عفونت های باکتریایی مانند اشریشیا (E. coli).

شکل ظاهری توده های تناسلی

کیست بارتولین مانند برجستگی های گرد زیر پوست روی لب های واژن شما (لابیا) به نظر می رسد. آن ها اغلب بدون درد هستند. در صورت بروز عفونت برخی از آن ها قرمز، حساس و متورم می شوند. سایر کیست های بارتولین ممکن است به نظر پر از چرک یا مایع باشند. توده های تناسلی می تواند به اندازه یک نخود کوچک باشد یا به بزرگی یک توپ گلف رشد کند. کیست باعث می شود یک طرف لابیای شما بزرگ تر یا کج به نظر برسد. کیست بارتولین در حدود دو درصد از زنان را در دوره ای از زندگی مبتلا می کند. در زنان سنین بارداری بیشتر دیده می شود و احتمال ایجاد کیست بارتولین پس از پساقاعدگی کاهش می یابد.

کیست بارتولین می تواند با چرک، مخاط، باکتری، خون یا مایعات دیگر پر شود. این ترشحات می تواند غلیظ باشد و رنگ آن از زرد روشن تا قهوه ای یا قرمز متغیر است. کیست‌های بارتولین عفونی بوی نامطبوعی در هنگام پاره شدن دارند. تمیز نگه داشتن ناحیه جنسی و رعایت بهداشت مناسب در ناحیه آسیب دیده بسیار مهم است. هرگز نباید اجسام نوک تیز مانند سوزن را برای بیرون کشیدن محتویات به توده فرو کنید یا داخل کیست قرار دهید تا به زور باز شود. باعث آسیب و گسترش عفونت می شوید. تخلیه کیست بارتولین پس از چند روز درمان (مثل بعد از حمام نشستن یا مصرف آنتی بیوتیک) طبیعی است.

علائم توده های تناسلی

یک کیست بارتولین کوچک بدون عفونت که به آن آبسه بارتولین نیز گفته می شود معمولا نگران کننده نیست و مورد توجه قرار نمی گیرد. بسیاری از آن ها کوچک هستند و علائم دیگری به جز تحریک جزئی ایجاد نمی کنند. اگر رشد کند‌ شما توده ای را در نزدیکی دهانه مهبل خود احساس خواهید کرد. کیست بارتولین معمولاً بدون درد است. با این حال برخی از افراد ممکن است مقداری حساسیت در ناحیه را تجربه کنند. اگر توده های تناسلی دچار عفونت شود علائمی بروز می کند که شامل موارد زیر است:

• افزایش تورم و افزایش درد در مواقع عادی
• درد هنگام رابطه جنسی، راه رفتن، نشستن یا هنگام گذاشتن تامپون یا پاک کردن پس از استفاده از دستشویی.
• سرخی و تخلیه مایعات از کیست و تغییر اندازه
• بروز حساسیت در ناحیه، تب یا لرز

تشخیص توده های تناسلی

برای تشخیص کیست بارتولین‌پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد. آن ها به اندازه کیست نگاه می کنند و به دنبال علائم عفونت می گردند. اگر کیست ترشح داشته باشد پزشک مایع را برای عفونت های مقاربتی (STIs) یا سایر عفونت های باکتریایی آزمایش می کند. در زنان بالای ۴۰ سال پزشکان آزمایشی به نام بیوپسی را برای رد سرطان رحم انجام می دهند. نمونه کوچکی از بافت کیست را برمی دارد و آن را زیر میکروسکوپ بررسی می کند. اگر پزشک شما احساس کند که ممکن است یک کیست غده بارتولین سرطانی باشد نیاز به جراحی خواهید داشت. ابتلا به سرطان در غده بارتولین به ندرت اتفاق می‌افتد اما اگر بالای ۶۰ سال سن داشته باشید، شایع‌ تر خواهد بود. مراحل به شرح زیر است.

• بررسی سابقه پزشکی و معاینه لگن
• نمونه برداری از ترشحات واژن یا دهانه رحم برای آزمایش عفونت مقاربتی
• اگر در دوران پساقاعدگی یا بالای ۴۰ سال باشید آزمایش توده (بیوپسی) برای بررسی سلول های سرطانی
• چنانچه پس از نتایج آزمایش سرطان نگران کننده باشد پزشک شما را به یک متخصص زنان که در سرطان های دستگاه تناسلی زنانه تخصص جراحی دارد ارجاع می دهد.

درمان خانگی توده های تناسلی

درمان کیست بارتولین به علائم بستگی دارد. اگر کیست کوچک، بدون درد و عفونی به نظر نمی رسد نیازی به درمان نخواهد داشت. اگر علائم ادامه یابد یا کیست رشد کند به این معنا است که احتمال دارد دچار آبسه (عفونت) شوید. در موارد شدید آبسه نیاز به تخلیه از طریق جراحی دارد. درمان کیست بارتولین باید توسط پزشک متخصص انجام شود. حتی اگر این یک گزینه درمانی است که قرار است در خانه انجام شود بهتر است ابتدا با پزشک مشورت کنید. سعی نکنید کیست را تخلیه یا فشار دهید زیرا این امر باعث عفونت و بدتر شدن علائم شما می شود. گزینه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد. برای آشنایی با علائم بیماری های مقاربتی در مردان کلیک کنید.

درمان خانگی توده های تناسلی با کمپرس آب گرم و حمام سیتز

گرما دادن آرام با کیسه های آب توصیه شده ترین و موثرترین اقدام خانگی برای تخلیه یا کوچک کردن توده ها محسوب می شود. اثرگذاری کمپرس آب گرم به دو صورت روی می دهد گرما ممکن است ضخامت مایع کیست را کاهش دهد. در مورد کیست های اپیدرموئید پر از مایع کمپرس به تخلیه سریع تر مایع به سیستم لنفاوی که در حفظ تعادل مایعات در بدن فعالیت می کند و در محافظت در برابر عفونت نقش دارد تاثیر می گذارد.

این درمان به طور گسترده توسط پزشکان و منابع معتبر توصیه می شود هرچند هنوز هیچ مطالعه ای وجود ندارد که آزمایش کند یا نشان دهد که شیوه ای کاملا موثر است. هیچ تحقیقی نیز وجود ندارد که از این روش برای نحوه کارکرد آن حمایت کند. چند بار در روز به مدت یک هفته در یک وان با ۳ تا ۴ اینچ آب گرم بنشینید. این شیوه حمام سیتز می تواند باعث راحتی و بهبودی شود. همچنین می تواند به ترکیدن و تخلیه کیست عفونی به خودی خود کمک کند. برای آگاهی بیشتر درباره بهداشت جنسی کلیک کنید.

درمان خانگی توده های تناسلی | سایر درمان ها

• آنتی بیوتیک ها: اگر کیست شما عفونی شود یا آزمایشات نشان دهد که عفونت مقاربتی (STI) دارید پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند.
• تخلیه جراحی: اگر کیست شما بزرگ و عفونی است‌ جراحی برای تخلیه مایع انجام می شود. یک لوله کوچک به نام کاتتر در کیست قرار داده می شود. کاتتر معمولاً برای چند هفته در جای خود باقی می‌ماند تا تخلیه کامل شود.
• کیسه شناسی: کیست با جراحی باز شده و تخلیه می شود.  سپس جراح لبه‌های دیواره کیست را بخیه می‌زند تا یک جیب باز دائمی یا "کیسه" برای تخلیه مداوم ایجاد کند. این اغلب برای کیست بارتولین عود کننده مفید است.
• برداشتن غده بارتولین: در موارد بسیار نادری که درمان مؤثر نیست پزشک غدد بارتولین را با جراحی خارج می کند.
• برای تسکین درد و ناراحتی طبق دستور از مسکن ها استفاده کنید. مصرف مسکن های بدون نسخه مانند ناپروکسن، استامینوفن (Tylenol) یا ایبوپروفن به رفع ناراحتی کمک می کند.

جلوگیری از بروز توده های تناسلی

پزشکان نمی دانند چرا اکثر کیست های بارتولین رخ می دهند بنابراین شما معمولا نمی توانید از آن ها پیشگیری کنید. صرفا با استفاده از کاندوم در حین رابطه جنسی خطر ایجاد کیست ناشی از STI (عفونت های مقاربتی) را کاهش می دهید. اقدامات بهداشتی شخصی می تواند به جلوگیری از عفونت کیست قبل از تشکیل آبسه کمک کند. اگرچه نمی توانید از ایجاد کیست بارتولین جلوگیری کنید اما خطر عوارضی را که باعث عفونت می شوند مانند رعایت اقدامات بهداشتی خوب و استفاده از کاندوم در حین رابطه جنسی را می توانید جز اقدامات پیشگیرانه به شمار آورید.

برخی از زنان هستند که دچار کیست بارتولین مکرر می شوند. پزشکان مطمئن نیستند چرا این اتفاق می افتد. درمان کیست های غده بارتولین نسبتا آسان است اما در صورت تداوم بروز کیست درمان شدیدتری برای کیست های عود کننده نیاز خواهد بود. برای آشنایی با نحوه درست شستن واژن کلیک کنید.

جلوگیری از سرایت

اکثر کیست‌های بارتولین عفونی نمی‌شوند، نمی‌توانند در طول تماس پوست به پوست پخش شوند. عفونت های مقاربتی (STIs) می تواند توسط کیست بارتولین ایجاد شود. این ها مسری هستند. کیست بارتولین می تواند ناشی از E. coli و سایر عفونت های باکتریایی یا عفونت های مقاربتی (STIs) مانند بیماری سوزاک و کلامیدیا باشد. این باکتری ها غده بارتولین را مسدود کرده و منجر به کیست می شوند.

مدیریت و طول درمان

برای مدیریت علائم توده های تناسلی، درمان‌های خانگی مانند حمام آب گرم چند بار در روز (حمام سیتز) و مصرف مسکن‌های بدون نسخه به رفع ناراحتی کمک می کند. کیست بارتولین شانس خوبی برای بهبود خود به خود بدون درمان دارویی دارد. اگر کیست به خودی خود ترکید و تخلیه شد مشکلی ندارد. محل را تمیز و خشک نگه دارید تا گسترش عفونت به حداقل برسد. اگر کیست دردناک یا عفونی شد یا بدون علائم بهبودی جندین هفته طول کشید با پزشک تماس بگیرید.

کیست بارتولین را خودتان فشار ندهید یا تخلیه نکنید زیرا باعث گسترش عفونت می شوید. طول درمان توده های تناسلی بسته به اندازه آن و در صورت عفونی شدن آن متفاوت است. به طور معمول کیست ها در عرض چند هفته به طور کامل برطرف می شوند. هنگامی که کیست مورد بررسی قرار گرفت پزشک تخمین می زند که علائم شما چقدر طول می کشد. همچنین مطالعه مقاله زگیل تناسلی پیشنهاد می شود.

سخن اخر

درمان‌های خانگی می‌توانند به جنبه‌های خاصی از کیست یا انواع خاصی از آن کمک می کنند. کمپرس آب گرم بیشتر توسط منابع معتبر توصیه می شود. قبل از استفاده از داروهای طبیعی موضعی یک تست چسب پوستی انجام دهید. مقدار کمی از آن را روی ساعد خود بمالید و سپس بیست و چهار ساعت صبر کنید تا ببینید آیا واکنش آلرژیک دارید یا خیر. اگرچه این موارد نادر هستند اما ممکن است اتفاق بیفتند. اگر اعمال درمان خانگی باعث ناراحتی، تحریک یا سایر علائم غیرعادی شد فورا درمان خانگی را قطع کرده و در مورد درمان پزشکی کیست با پزشک مشورت کنید. تنها راه اثبات شده برای برداشتن توده ها نظارت توسط یک متخصص است.

هرگز سعی نکنید کیست را در خانه بردارید یا با فشار بیرون بیاورید. با اینکار صرفا احتمال عفونت را افزایش می دهید. ظاهر شدن توده ها و سپس از بین رفتن آن ها تضمینی برای از بین رفتن دائمی آن ها نیست. هیچ یک از داروها یاشیوه ها  برای از بین بردن کامل کیست ها شناخته شده نیستند و علم فقط نشان می دهد که آن ها به روش های غیر مستقیم در رفع و کاهش علائم کمک کننده هستند و در نقش مکمل عمل می کنند.

با این حال حتی اگر هنوز کارایی آن ها ثابت نشده باشد امتحان کردن این راه‌حل‌ها در صورت استفاده صحیح خطرات کمی را به همراه خواهد داشت. به یاد داشته باشید اگر کیست شما مشکلی برای شما ایجاد نمی کند لزوماً همیشه نیازی به برداشتن آن ندارید. برای آشنایی بیشتر با نحوه درمان یا جلوگیری از کیست تناسلی و آموزش سکس با مشاوره روانشناسی مشورت کنید.