سندروم زیبای خفته | نیاز به خواب مفرط و احساس گیجی در زمان بیداری

اختلالات نادر زیادی در جهان وجود دارد که سندروم زیبای خفته یا کلاین لوین یکی از آنها می باشد. سندرم زیبای خفته نوعی بیماری است که فرد مدت زیادی از زمانش را در خواب سپری می کند طوری که فرد و ممکن است حتی در شبانه روز ۲۰ ساعت بخوابد. این اختلال در زندگی فردی و اجتماعی افراد مشکلات زیادی ایجاد می کند. برای آشنایی بیشتر در مقاله امروز با موضوع سندرم زیبایی خفته همراه ما باشید.  
 

اختلالات خواب و بیداری

خواب توسط چندین مکانیسم اصلی و اساسی تنظیم می‌شود و وقتی این سیستم ها مختل می شوند اختلالات خواب اتفاق می‌افتد. اولین کسانی که به اختلالات خواب علاقمند شدند روانشناسان روانپزشکان و نورولوژیست ها بوده اند. در سه دهه گذشته موضوعات جدیدی کشف شده اند که باعث شدند که پزشکی خواب یا طب خواب به یک حوزه چند رشته به معنای واقعی تبدیل شوند.
تحقیقاتی که نشان دادند مختل شدن تنفس در طول خواب پیامدهای پزشکی دارد باعث شدند تعداد زیادی متخصص امراض ریه و متخصصان طب داخلی جذب این حوزه شوند. تحقیقات درباره رابطه غدد داخلی و ریتم سیرکادین با اختلالات خواب از آزمایشگاه خارج شدند و به بیمارستان ها و در کنار تختخواب بیماران آمده اند. با این حال مردم عادی و اکثر درمانگران بالینی از میزان جدی بودن اختلالات خواب زیاد آگاه نیستند. اختلالات خواب هم خطرناک هستند و هم درمان آنها گران است.
تحقیقات درباره آپنه آی خواب انسدادی نشان داده‌اند که این اختلال در فشار خون بالا نارسایی قلبی و سکته مغزی نقش دارد. بسیاری از حوادث صنعتی و شغلی به علت خواب آلودگی روی می‌دهد. خواب آلودگی یک عارضه جدی و تهدید کننده زندگی است که نه تنها فرد خواب‌آلود بلکه خانواده همکاران و جامعه را به خطر می‌اندازد. تصادفات رانندگی در اثر خواب آلودگی رانندگان یکی از عوامل اصلی ناامن شدن خیابان‌ها و جاده‌ها است.  

سندرم زیبای خفته چیست؟

سندروم زیبای خفته نوعی اختلال خواب نادر محسوب می شود که در دسته خانواده هایپرسومنیا یا همان پرخوابی قرار می گیرد و مانند اختلال نارکولپسی باعث خواب آلودگی شدید در طول روز می گردد. کسانی که از این سندروم رنج می برند غالباً دچار گرسنگی شدید، میل جنسی زیاد و پر خوابی می‌شوند و امکان دارد بعد از خواب طولانی خیلی از وقایع و حقایق مهم زندگی شان را از دست بدهند. به عقیده برخی متخصصین سندروم زیبای خفته یک بیماری خود ایمنی است.
این بیماری شیوع زیادی ندارد و از هر یک میلیون نفر یک نفر شاید به این بیماری نادر مبتلا شود. به طور مثال در کشور اندونزی دختر ۱۷ ساله لقب این سندروم را گرفته است. نخستین بار او برای یک روز و نیم و بار دوم به یک خواب عمیق ۷ روزه فرو می‌رود. طبق تحقیقات پزشکان او بسیار ضعیف شده و در حالی که هنوز علت خواب طولانی غیر معمولش مشخص نیست اما علائم نشان می دهد که از پر خوابی رنج می برد. در این رابطه مطالعه مقاله علت تمایل به خواب زیاد پیشنهاد می شود.
بنا به گفته خانواده‌اش این دختر در خواب غذا می خورد و حتی قادر به بلعیدن آن است. در اثر ابتلای فرد به این بیماری تغییراتی در خلق و خوی او اتفاق می‌افتد و سطح هوشیاری و ادراکش از محیط کم می گردد. این سندرم در ابتدا در نوجوانان و در درجه دوم در کودکان و بزرگسالان رخ می‌دهد.  

دلایل ایجاد سندروم زیبای خفته

علت این بیماری هنوز ناشناخته باقی مانده است. البته این بیماری به گفته برخی متخصصین جنبه ارثی دارد و اگر کسی از اعضای خانواده به آن مبتلا باشد احتمالاً نقش ژنتیک در ابتلا به فرزندان بالا خواهد بود. طبق تحقیقات محققان فرانسوی بیشتر کسانی که دچار سندرم زیبای خفته هستند از قوم یهود می باشند و این بیماری در اسرائیل شایع است.
محققین و پژوهشگران حوزه خواب حدس می زنند که این نشانه ها احتمال دارد به علت سوء عملکرد یا آسیب به بخشی از مغز که هیپوتالاموس نام دارد و به تنظیم عملکرد هایی مانند خواب و اشتها و دمای بدن کمک می کند ایجاد شود. از کسانی که به این اختلال شده‌اند عکس ساده از سر و سی تی اسکن و ام آر آی مغز و نخاع بیمار گرفته شده نتایج نشان داده که هیچ مشکلی را این افراد ندارند و کاملاً مغز و نخاع آنها طبیعی است. برای درک بهتر موضوع می توانید از مشاوره فردی تلفنی راهنمایی بخواهید.
اما با بررسی‌های بیشتر کمبود جریان خون در ناحیه تالاموس و اطراف آن در سیتی فوتونیک مشاهده شده است. توضیح احتمالی دیگر مربوط می‌شود به متابولیسم سروتونین و دوپامین. عدم تعادل در مسیر های انتقال دهنده های عصبی این ناقل های شیمیایی می‌تواند در ایجاد سندروم زیبای خفته نقش داشته باشد. شواهد مربوط به نقش آن شامل آسیب‌هایی است که در کالبد شکافی کشف شده است.  

علائم و نشانه ها

نشانه های زیبای خفته در دوره‌های یک هفته تا یک ماه مشاهده می شود. بعد از این دوره‌ها بیمار به حالت عادی برگشته و از هیچ گونه عارضه ای رنج نمی‌برد. این دوره ها معمولاً چند بار در سال رخ می دهد و در طول دوره بعد از این نشانه‌هایی به شرح زیر رنج می‌برد:

• خواب آلودگی مفرط و زیاد: افراد مبتلا به این اختلال روزانه ۱۵ تا ۲۱ ساعت در روز می خوابند. بقیه ساعت ها را بیمار برای غذا خوردن و رفتن به دستشویی و کارهای ضروری دیگر از خواب برمی خیزد. افرادی هنگام ابتلا به این بیماری نمی توانند به مدرسه یا سرکار بروند یا کارهایی را که به هوشیاری و توجه و تمرکز نیاز دارد را انجام دهند.
• افزایش اشتها و زیاده روی در غذا خوردن: افراد دچار زیبای خفته غذاهایی را می خورند که قبلا آنها را مصرف نمی کردند و این عارضه در نصف بیماران مشابه است.
• افزایش میل جنسی: نسبت به موارد ذکر شده این عارضه کمتر است و معمولا در مردان بیشتر به چشم می خورد.
• استرس و نگرانی و احساس ناراحتی هنگام بیداری: افراد امکان دارد دچار وسواس فکری عملی یا اختلالات هذیانی یا سایر اختلالات روانی شوند که سبب ناراحتی شدید بیمار می شود. علاوه بر خواب‌ زیاد بیشتر رفتارهای بیمار با سندروم زیبای خفته تغییر می کند که گویی فضایی کودکانه به نظر می‌رسد. یعنی بیمار وقتی از خواب بیدار می شود دچار گیجی کاهش هوشیاری و کمبود انرژی و بی علاقگی می‌شود. برخی از بیماران گزارش کردند که به نظر می‌رسد همه چیز خارج ازتوجه آنها است و نسبت به سر و صدا و نور حساسیت مفرطی پیدا کردند.

دوره های پنهان

افراد مبتلا به این سندرم امکان دارد به مدت چند هفته ماه ها یا حتی سال ها بدون هیچ گونه نشانه مراجعه کنند و سپس علائم با هشدار کمی دوباره مشاهده شوند. در بین دوره‌ها به نظر می‌رسد کسانی که دچار این سندروم تشخیص داده شده اند در سلامتی کامل هستند و هیچ مدرکی از اختلال عملکرد و جسمانی در آنها وجود ندارد. با این حال آنها هر روز با این این اتفاق رو به رو می شود که هر لحظه ممکن است دوباره بیمار شوند. دوره های بیماری ممکن است به مدت یک دهه یا بیشتر با تاثیرات مخرب بر زندگی و روابط فردی نوجوان و بزرگسال تکرار شود. مسخ واقعیت و بی تفاوتی زیاد حداقل در ۸۰ درصد این بیماران وجود دارد. تقریباً یک سوم آن ها هم دچار توهم می شوند. در این رابطه مطالعه مقاله تاثیر مشکلات خواب بر سلامت روان پیشنهاد می شود.

تشخیص سندرم زیبای خفته

افرادی که دچار سردم زیبای خفته هستند هیچ آزمایش پزشکی برای تایید این اختلالشان وجود ندارد هر چند که هست اما صرفا در حد حدس و گمان می باشد. تشخیص این بیماری با تصویربرداری از مغز امکان‌پذیر نیست و با بررسی پیشینه خانوادگی و بررسی رفتار بیمار تشخیص می‌دهند.  میانگین زمان تشخیص برای سندروم زیبای خفته ۴ سال است یعنی بیمار متوسط چهار سال زمان می‌برد تا به طور دقیق تشخیص داده شود و این دوره طولانی تشخیص سبب رنج و عذاب افراد و خانواده های آن ها می‌گردد. از آنجایی که این سندروم نادر می باشد سایر موارد با نشانه های مشابه معمولاً ابتدا مورد بررسی قرار می‌گیرند.  

درمان سندروم زیبای خفته

این سندرم بیشتر در نوجوانان رخ می دهد و شدت و تعداد وقوع پرخوابی کمتر می شود هرچند که حدود ۸ تا ۱۴ سال زمان می‌برد تا بیمار کمتر از پرخوابی رنج ببرد. در مردانی که کلاین لوین به همراه افزایش میل جنسی دارند و بعد از ۲۰ سالگی وی به آن دچار شده اند دیرتر بهبود خواهند یافت. چندین درمان دارویی برای بیماران زیبای خفته استفاده‌ شده اما هیچ یک از آن ها تحت آزمایشات تصادفی کنترل شده نبودند.
در یک تحقیق سال ۲۰۱۶ نتیجه گیری شد که هیچ مدرکی نشان نمی دهد که درمان دارویی برای این بیماری موثر و بی خطر باشد. در چندین گزارش مشخص شده که محرک ها از جمله مودافینیل اثری محدودی بر روی بیماران می‌گذارد که اغلب خواب آلودگی آن ها را کم می کند. در آن ها امکان دارد مشکلات رفتاری ایجاد شود اما اگر در بیماران مزمن با نشانه های خفیف استفاده شود مشکلات کمتری ایجاد می کند. این بیماران هیچ گونه نیاز به بستری در بیمارستان ندارند اما به آنها توصیه می‌شود که بهداشت خواب رعایت کنند.
همچنین نیاز است از انجام دادن کارهایی مانند رانندگی که به توجه و هوشیاری احتیاج دارد تا حد امکان پرهیز کنند. آمفتامین و متافتامین و لیتیوم در درمان بعضی بیماران دچار سندروم زیبای خفته نتیجه مثبتی داده است. آمفتامین ها پرخوابی را تا ۴۰ درصد و لیتیوم تا ۴۱ درصد کاهش می‌دهند. داروهای ضد روان پریشی هم برای مدیریت تغییرات رفتاری این بیماران استفاده می گردد و همچنین داروهای ضد افسردگی مانند ایمی پرامین برای ثبات خلق و پیشگیری از تشنج مصرف می شود.  

سایر اختلالات خواب

یکی دیگر از اختلالات خواب که ممکن است مشابه کلان لوین باشد اختلال خواب آلودگی است.

اختلال خواب آلودگی (هایپرسومنولنس)

خواب آلودگی در توجه، تمرکز حواس وحافظه و فرایندهای شناختی سطح بالاتر تاثیر منفی می‌گذارد. بعضی از پیامدهای جدی خواب‌آلودگی عبارت هستند از عدم موفقیت در مدرسه یا دانشگاه، از دست دادن شغل، تصادفات رانندگی و فجایع صنعتی. صنایع حمل و نقل از جمله راه و ترابری، راه آهن، دریانوردی و هواپیمایی از حوادث مرتبط با خواب به شدت آسیب می‌بینند. تعداد زیادی از اختلالات خواب می تواند به خواب آلودگی در طول روز منجر شوند. با این حال مختل شدن تنفس در طول خواب تاکنون رایج ترین مشکلی بوده که در بیماران مراجعه کننده به کلینیک های مخصوص اختلالات خواب مشاهده شده است.
اختلال خواب آلودگی زمانی تشخیص داده می‌شود که روانپزشکان قادر نیستند برای خواب آلودگی مفرط بیمار به مدت حداقل یک ماه هیچ علتی پیدا کنند. بعضی از افراد بلند خواب هستند و مثل افراد کوتاه خواب تفاوت های نرمال نشان می‌دهد. خواب آن ها با این که بلند است از لحاظ ساختاری و فیزیولوژیکی نرمال است. این افراد هیچ گونه شکایتی از کیفیت خواب ندارند در طول روز احساس خواب‌آلودگی می‌کنند و وقتی بیدار هستند احساس نمی کنند بدخلق، بی انگیزه یا نا توان در انجام کارها به بهترین کیفیت ممکن هستند. برای آشنایی بیشتر با علت خواب آلودگی کلیک کنید.
بلند خوابی روندی تمام عمری است و به نظر می‌رسد در خانواده‌ها به ارث می رسد. بسیاری از افراد واریاسیون خواب دارند و در طول عمر خود ممکن است گاهی بلند خواب و گاهی کوتاه خواب باشند. در تضاد بلند خواب که بعد از ۹ یا ۱۰ ساعت خواب بعد از بیدار شدن از خواب احساس سرحالی می کنند و در تمام طول روز هوشیار هستند بیماران مبتلا به اختلال هایپرسومنیا حتی بعد از ۱۲ ساعت خواب شبانه احساس سرحالی نمی‌کنند.

نارکولپسی

مشخصه اصلی این اختلال عبارت است از خواب آلودگی شدید و همچنین نشانه هایی که گزارش می دهند بعضی جنبه ها یا پدیده‌های خواب بی مقدمه و به زور وارد وضعیت بیداری می شوند. حملات خواب در نارکولپسی معرف دوره‌هایی از خواب آلودگی غیرقابل مقاومت هستند که به ۱۰ تا ۲۰ دقیقه خوابیدن منجر می شوند. بعد از این خواب های کوتاه بیمار احساس سرحالی می کند حداقل برای مدتی کوتاه. 
حملات خواب ممکن است در بی موقع ترین لحظات زندگی روی دهند مثلا به هنگام غذا خوردن ،حرف زدن یا رانندگی کردن. خواب رم شامل کاتالپسی و فلج خواب است. در عرض ۱۰ دقیقه بعد از شروع دوره های رم نشان دهنده نارکولپسی است. این اختلال می‌تواند خطرناک باشد یا ممکن است به تصادفات رانندگی یا حوادث شغلی منجر شود. رایج ترین نشانه، حملات خواب یا نارکولپسی هستند به این صورت که فرد ناگهان احساس خواب آلودگی شدید می کند و نمی‌تواند در مقابل به خواب رفتن مقاومت کند.
در تقریباً ۵۰ درصد بیماران کاتالپسی مشاهده می‌شود. در کاتاپلکسی فک می افتد، سر می‌افتد پاها سست می‌شود یا همه ماهیچه های اسکلتی فلج می‌شود و فرد بر زمین می افتد. در طول اپیزودهای کوتاه کاتاپلکسی بیماران معمولا بیدار می‌ماند اما دوره‌های طولانی مدت آنها با خواب ادغام می‌شوند و نوار مغزی علائم خواب را نشان می‌دهد. سایر نشانه ها شامل توهم دیداری و شنیداری به هنگام شروع خواب. بیماران به مدت چند لحظه به شدت می ترسند اما در عرض یک یا دو دقیقه متوجه می شود که صداهایی که شنیده اند یا چیزهایی که دیده اند واقعی نبوده است.  

سخن آخر

اختلالات خواب و بیداری زیادی وجود دارند که بعضی از آنها را در این مقاله آورده ایم. سندرم زیبای خفته یا اختلال کلاین لوین یکی از نادرترین آنهاست که شیوع چندانی ندارد. اما سایر اختلالات دیگر خواب وجود دارند عارضه های جدی برای فرد و زندگی ایجاد می کنند. اگر شما هم دچار هرگونه مشکل در خواب و بیداری خود هستید بهتر است در اسرع وقت به روانشناس و مشاور مراجعه فرمایید. برای دریافت خدمات مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی کلیک کنید.